ژئوشیمی تبخیری های بخش چهل سازند گچساران(میوسن پیشین) در خاوربندرخمیر، فروافتادگی بندر لنگه با نگرش ویژه به اقلیم دیرینه
محورهای موضوعی : زمین شناسی نفت
پيمان رضائي
1
,
سیده اکرم جویباری
2
,
فاروق عالیان
3
1 - دانشگاه هرمزگان
2 - دکتری رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی دانشگاه هرمزگان، بندرعباس
3 - دانشجوی دکترای رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، دانشگاه هرمزگان
کلید واژه: ژئوشیمی, عناصراصلی و فرعی, تبخیری, بخش چهل, سازند گچساران, بندرخمیر.,
چکیده مقاله :
سازند تبخیری گچساران (میوسن پیشین) به عنوان مهمترین پوش سنگ مخازن هیدروکربوری خاورمیانه در ترشیاری شناخته می شود. این سازند در جنوب فروافتادگی بندر لنگه در جنوب خاوری زاگرس چین خورده رخنمون های خوبی داشته و در خاور بندر خمیر شامل سه بخش چهل، چمپه و مول می باشد. در این گستره، دو برش از بخش چهل سازند گچساران که شامل نهشته های تبخیری است از دیدگاه ژئوشیمی با تاکید بر اقلیم دیرینه و منشا مورد مطالعه قرار گرفتند. برای این منظور تعداد 22 نمونه از تبخیری های هر دو برش برداشت شده و مورد آنالیز های XRF و ICP قرار گرفتند. نتایج حاصل از اکسیدهای اصلی نشان دهنده همبستگی منفی Al2O3؛K2O،Fe2O3 و همبستگی مثبت CaO با SO3 بوده که این مهم حاکی از غالب بودن شرایط برای سوالفاته¬ها بوده و از طرفی دیگر افزایش میزان شوری در حوضه است. بررسی ها همچنین بیانگر همبستگی منفی عناصر فرعی با اکسید SO3 می باشد که بیانگر وجود 4 مرحله خشک شدگی و پسروی شاخص در بازه زمانی ته نشست این تبخیری ها است. رخنمون های دیاپرهای سری هرمز در بالادست و نزدیک به گستره مورد مطالعه، شاهدی از تاثیر نهشته های سری هرمز بر افزایش میزان عناصرفرعی در توالی مورد مطالعه است.
Evaporitic formation of Gachsaran (Early Miocene) is known as the most important caprock of Middle East hydrocarbon reservoirs in Tertiary. This formation has good outcrops in the south of Bandar Lange embayment in the south-eastern folded Zagros, and in the east of Bandar Khamir, it includes three units: Chehl, Champeh and Mol. In this area, two sections of the 40th section of Gachasaran Formation, which includes evaporite deposits, were studied from a geochemical point of view, with an emphasis on paleoclimate and origin. For this purpose, 22 samples were taken from the vapors of both sections and subjected to XRF and ICP analysis. The results obtained from the main oxides show a negative correlation of Al2O3, K2O, Fe2O3 and a positive correlation of CaO with SO3, which indicates the prevailing conditions for are sulfate deposits and on the other hand, an increase in salinity in the basin. Investigations also show a negative correlation of secondary elements with SO3 oxide, which indicates the existence of 4 stages of drying and regression of the index in the period of settling of these evaporites. The outcrops of Hormoz series diapirs upstream and close to the studied area are proof of the impact of Hormoz series deposits on increasing the amount of secondary elements in the studied sequence.