مدل زنجيره تأمين سبز جهت بهبود توسعه پايدار محيط زيست با رويکرد کيفي مبتني بر نظريه داده‌بنياد
محورهای موضوعی : مطالعات اجتماعی و گردشگری، جامعه شناسی گردشگریزهرا دلشاد 1 , مژده ربانی 2 , حسن دهقان دهنوی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت صنعتی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
3 - دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
کلید واژه: مديريت زنجيره تأمين سبز, محيط زيست, نظريه داده‌بنياد,
چکیده مقاله :
صنعت گردشگري به عنوان يكي از ده صنعت برتر جهان در چرخه اقتصادي نقش بسزايي را ايفا مي‌كند و يكي از بخش‌هاي مهم توليد درآمد و ارزآوري است. هدف از پژوهش حاضر اين است که با استفاده از روش کيفي نظريه‌پردازي تئوري داده‌بنياد به شناسايي و تدوين الگوي مفهومي مديريت زنجيره تأمين سبز در صنعت گردشگری استان فارس بپردازد. روش گردآوري داده‌ها، مطالعه اسناد و مصاحبه با 20 نفر از خبرگان آگاه از موضوع مورد بحث، با بکارگيري روش نمونه‌گيري نظری است. روايي اين پژوهش توسط مصاحبه‌شوندگان و سپس اساتيد متخصص مورد بررسي قرار گرفت و تأييد گرديد. براي تحليل داده‌ها از روش مقايسه مداوم در طي سه مرحله کدگذاري باز، محوري، انتخابي استفاده شده است که براساس آن مدل کيفي پژوهش طراحي گرديد. نتايج پژوهش حاضر، نشان‌دهنده استخراج 120 کد يا مفهوم اوليه از مصاحبه‌ها و 21 معيار محوری است که در قالب مدل پارادايمي با نرم¬افزار مکس‌کیودا شامل شرايط علّي (طراحي فرايندهاي سبز، مشتريان و ساير نهادهاي بيروني، نوآوري سبز)، شرايط زمينه‌اي (محرک‌هاي تهيه مواد سبز، پياده‌سازي نظام مديريت پسماند، افکار مالي و هزينه‌اي سازمان)، شرايط مداخله‌گر (رويکردهاي مديريت محيط زيستي، ريسک‌هاي زنجيره تأمين سبز، قابليت‌هاي تأمين کنندگان سبز، مديريت منابع انساني)، پديده محوري (بهبود عملکرد محيط زيستي، عوامل اقتصادي، عملکرد عملياتي)، راهبردها (حوزه مديريت، تکنولوژي، اقتصاد، سياستگذاري)، پيامدها (توانمندسازهاي زنجيره تأمين سبز، بهبود اعتبار، نهادينه شدن تجهيزات تکنولوژي و دانش فني، مديريت و بهينه‌سازي مصرف انرژي) قرار گرفت.
As one of the top ten industries in the world, tourism plays an important role in the economic cycle, contributing significantly to revenue generation and currency earning. Therefore, this study sought to identify and develop a conceptual model for managing the green supply chain in the tourism industry of Fars province using the grounded theory-based qualitative approach. To this end, the required data were collected through document analysis and interviews with 20 experts who were selected via the snowball sampling method. Moreover, the validity of the study was examined and confirmed by the interviewees and the expert professors. Finally, the collected data were coded through the open coding, axial coding, and selective coding methods and analyzed via the continuous comparison method, based on which the qualitative model of the study was designed. Accordingly, 120 open codes were extracted from the transcribed version of the interviews, which were then organized in terms of 21 axial codes via MAXQDA software, including causal conditions (green processes, customers and other external institutions, green innovation), contextual conditions (driving forces involved in green materials supply, implementation of the waste management system, financial thoughts, and the organization’s costs), intervening conditions (environmental management approaches, green supply chain risks, green suppliers' capabilities, human resources management), phenomenon-based conditions (the improvement of environmental performance, economic factors, operational performance), strategies (management, technology, economics, policy-making), outcomes (green supply chain enablers, credit enhancement, institutionalization of technology equipment and technical knowledge, energy management and optimization).