مضامین قرانی ــ روایی درآثار بیدل دهلوی
محورهای موضوعی : کلام اسلامیفوزیه پارسا 1 , ملک‌محمد فرخ‌زاد 2 , عباسعلی وفایی 3
1 - 0
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه
3 - دانشگاه علامه طباطبایی، تهران
کلید واژه: قرآن کریم, تجلّی, احادیث, بیدل, اثرپذیری,
چکیده مقاله :
از زمان ظهور اسلام تا به حال همۀ شاعرانی که با سخنوری روح خود را پرورش داده اند؛ از ابتدا به آیات قرآنی و احادیث و روایات عنایت داشته اند و فکر و شعر خود را با این دو نعمت آمیخته اند. این اثرپذیری از قرآن و حدیث به نیمه های قرن سوم هجری قمری برمی گردد هر چند که در هر دوره ای تجلّی قرآن و حدیث در سروده های شاعران متفاوت می باشد. وجود شاعران باذوق و همچنین علاقۀ آنها به قرآن و حدیث خود بستر را برای استفادۀ بیشتر از این دو مهم فراهم آورد. یکی از سرایندگانی که با تأثیر از قرآن و حدیث سخن آرایی کرده، بیدل دهلوی است. بیدل توانسته با کاربرد هنرمندانۀ آیات قرآن، احادیث و روایات، براساس سه مرحله شریعت، طریقت و حقیقت، مسیر سیر و سلوک عرفانی را به نحو احسن ترسیم کند. در این مقاله، تأثیر کلام الهی بر اشعار بیدل بررسی شده است؛ در اشعار وی مضامین و آموزه های قرآنی به وفور یافت می شود. این اثرپذیری در قالب اثرپذیری واژگانی، گزاره ای، گزارشی، تلمیحی، تطبیقی و تصویری است.
Since the advent of Islam, all the poets who have cultivated their souls through their poetry have concidered the Qur'anic verses, hadiths and traditions, and have combined their thoughts and spirits and poetry with these two blessings. This effect of the Qur'an and hadith turned back to the middle of the third century In lunar system, although the manifestation of the Qur'an and the hadith is different in the poems of various poets in each period. Due to having witty poets and their interest in the Qur'an and hadith, they have provided a platform to use these two important things more. one of the poets who has Composed poetry based one Qur'an and hadith is Biddle Dehlavi. Biddle has been able to articulate the path of mystical journey excellently through the artistic application of Quranic verses, hadiths and narratives, and based on three stages of Shariah, Tarigh and Truth. As well In this article, the effect of divine words and prophetic hadith on Biddle's poems is investigated; in his poems, Quranic themes and teachings are abundantly found. They can be seen in different aspects such as lexical, propositional, narrative, allusive, adaptive, and visual effects.