نهشته های میو-پلیوسن در جزیره قشم (حوضه زاگرس) و منطقه میناب (حوضه مکران)
محورهای موضوعی : stratigraphyفرشته مهدی پور حسکوئی 1 , علی بهرامی 2 , مهدی یزدی 3
1 - گروه زمین شناسی دانشگاه اصفهان
2 - دانشگاه اصفهان
3 - استاد دانشگاه
کلید واژه: سازند میشان, آثار تافونومیک, مکران, میناب, جزیره قشم.,
چکیده مقاله :
در این پژوهش رسوبات دریایی میو-پلیوسن در دو منطقه قشم و میناب، به لحاظ شرایط دیرینه محیطی، حدود سنی و آثار تافونومی مورد مطالعه قرار گرفته اند. رخنمون های دیرستان و کندالو در جزیره قشم و دو رخنمون بمانی و سیریک در منطقه میناب (بخش بالایی سازند میشان) دارای شباهتهای رسوبی و زیستی هستند. در هر چهار رخنمون تجمع حجم عظیمی از اویسترها در رسوبات مارنی و آهکی به همراه دیگر موجودات مانند بالانوئیدها، مرجانها، بریوزوئرها، استراکودا، فرامینیفرها وغیره رخنمون دارند. حضور فرامینیفر Bolivina spathulata در نهشنه های رخنمون بمانی بیانگر سنی در حدود اواخر مسینین (اواخر میوسن) در محیط دریایی کم اکسیژن در محدوده لبه شلف و بالای اسلوپ، برای رخنمون بمانی میباشد، اما بر اساس فرامینیفرهای لایههای رخنمون سیریک، محدوده سنی آن احتمالاً متعلق به لانژین تا مسینین و قدیمیتر از لایههای رخنمون بمانی میباشند. فراوانی موجودات پوشاننده (انکراسترهایی مانند بریوزوئرها) در رخنمون دیرستان و بمانی بیانگر محیطهای دریایی کم عمق و مغذی، با انرژی کم و سرعت رسوبگذاری پایین هستند. از سوی دیگر، حضور مرجانها و اویستریدها (خصوصاً گونهHyotissa hyotis )، به همراه فرامینیفرهایی مانند Textularia agglutinans، Elphidium و میلیولیدها در رخنمون دیرستان میتواند نشان دهنده محیط شلف داخلی ویا محیط پلاتفرم کربناته مرجانی با اکسیژن بالا متصل به آبهای آزاد باشد که در محدوده سنی پس از لانژین تا پیش از عقب نشینی کامل دریا در زمان کوهزایی پاسادانین در منطقه دیرستان جزیره قشم باشد. حضور اویستریدهای با فرمهای کشیده و پوستههای ستبر، مانند گونه Crassostrea gryphoides با آثار فرسایش زیستی از نوع تریپانیتس بیانگر محیط رسوبی پرانرژی با نرخ رسوبگذاری بالا، از جمله محیطهای مصب رودخانهای تحت تأثیر جزر و مد دریا در محدوده سنی معادل با رسوبات دیرستان میباشند.
Marine deposits of Mio-Pliocene in Qeshm Island and Minab region studied in terms of depositional paleoenvironment, and taphonomic features. Direstan and Kendaloo outcrops from Qeshm Island and Bemani and Sirik outcrops from Minab region (Gushi Marl), have huge number of oyster bars, along with balanoids, corals, bryozoans, ostracoda, foraminifera, etc. Bolivina spathulata from Bemani assemblages shows a low-oxygen marine environment of the shelf edge and upper slope around the late early Messinian (late Miocene), while Sirik outcrop, shows tidal to intertidal environments of Langhian time interval. The abundance of encrusting organisms (such as bryozoans) in Direstan and Bemani outcrops indicate shallow and nutritious marine environment with low energy and low sedimentation rate. Corals and ostreids (Hyotissa hyotis) with Textularia agglutinans, Elphidium and miliolids in the Direstan outcrop, indicate the inner shelf platforms with high oxygen connected to open marine environments. In Kendaloo, Crassostrea gryphoides and ichnogenus of Trypanites, indicate a high sedimentation rate of river estuary environments under the influence of tidal and intertidal flats.