بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار گردشگری روستایی در مقاصد گردشگرپذیر
محورهای موضوعی : مطالعات اجتماعی و گردشگری، جامعه شناسی گردشگری
1 - استادیار گروه مدیریت جهانگردی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
کلید واژه: گردشگری, توسعه پایدار گردشگری, گردشگری روستایی, سرمایه اجتماعی, مدل وایس,
چکیده مقاله :
سرمایه اجتماعی به عنوان یک عامل تعیین کنندهء مهم در گردشگری پایدار شناخته می‌شود که می‌تواند در توسعه پایدار گردشگری روستایی تأثیر بگذارد. از همین رو نیاز است تا نقش اساسی آن در ارتباط با سایر ابعاد و جوانب مورد بررسی قرار گیرد. هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین تعامل و پیوند سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار گردشگری روستایی در مقاصد گردشگرپذیر با کاربست مدل وایس است. تحقیق حاضر از نوع بنیادی و روش بکاررفته در آن، روش تحلیل مضمون است. محقق در این روش با طی فرآیند استقرایی، از جزء به کل می‌رسد و ابعاد، مؤلفه و شاخص‌های مرتبط را استخراج می‌کند. ابزار اصلی مورد استفاده در این پژوهش مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته است که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند، از 16 تن از خبرگان حوزه‌های «گردشگری، گردشگری روستایی، علوم اجتماعی، جامعه‌شناسی، مدیریت و برنامه‌ریزی روستایی، مدیریت فرهنگی» اطلاعات گردآوری شدند. مطابق با یافته‌های تحقیق، از میان 162 کدهای اولیه حاصل شده، در نهایت 79 مضمون پایه، 28 مضمون سازمان‌دهنده و پنج مضمون فراگیر تشکیل شدند. به منظور تأیید روایی و پایایی کدگذاری‌های تحقیق، از شیوه گوبا و لینکلن استفاده شد که هر دو مقوله، مورد تأیید بودند. مطابق با نتایج تحقیق، پیوند و تعامل سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار گردشگری روستایی می‌تواند نقطه عطفی در توسعه و تحولات هر دو جامعه گردشگرپذیر و گردشگری باشد که بانی رویکردهای جدیدی است که برای جوامع روستایی؛ بهویژه جوامعی که در قبال تغییرات محیطی و گردشگری حساس هستند، را تقویت کرده و مؤثرتر سازد.
Social capital is increasingly recognized as a crucial determinant in fostering sustainable tourism, enjoying the potential to significantly influence the sustainable development of rural tourism destinations. Consequently, there is a compelling need to investigate its fundamental role in relation to other pertinent dimensions and aspects. In this regard, this study sought to elaborate the interplay and interconnectedness between social capital and sustainable rural tourism development within tourist-receiving areas, employing the VICE model as a theoretical framework. To this end, the study adopted a fundamental research approach using thematic analysis as its methodological framework. Through an inductive process, the researcher moved from specific observations to broader generalizations, extracting relevant dimensions, components, and indicators. The primary data collection instrument comprised semi-structured interviews conducted with 16 experts from diverse fields, including tourism, rural tourism, social sciences, sociology, rural management and planning, and cultural management who were selected via purposive sampling. The analysis of the interview transcripts yielded an initial set of 162 primary codes, which were subsequently synthesized into 79 basic themes, 28 organizing themes, and five overarching themes. To ensure the reliability and validity of the coded items, the the Guba and Lincoln model was applied, according to which the reliability and validity of the coded items were confirmed. According to the findings of the study, it can be argued that the linkage and interaction between social capital and sustainable rural tourism development can serve as a pivotal catalyst for the advancement and transformation of both tourist destinations and the tourism sector itself, fostering novel approaches that can empower and enhance the resilience of rural communities, particularly those vulnerable to environmental and tourism-induced changes.