تعميم مفهوم صحت ساختاري فرآیندهای کسب و کار از شبکه‌هاي پتري کلاسيک به مدل‌هاي فرآيندي BPMN
محورهای موضوعی : فناوری اطلاعات و ارتباطات
یحیی پورسلطانی
1
,
محمدحسن شیرعلی شهرضا
2
,
سید علیرضا هاشمی گلپایگانی
3
1 - دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران)، ایران
2 - دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران)، ایران
3 - گروه مستقل بین رشته‌ای مهندسی فناوری اطلاعات، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران)، ایران
کلید واژه: صحت ساختاری, زبان مدل‌سازی BPMN 2.0 , شبکه‌هاي پتري, مدل‌هاي فرآيندي, کراندار بودن, زنده بودن,
چکیده مقاله :
استاندارد BPMN2.0 يک زبان مدل‌سازي به منظور طراحي فرآيندهاي کسب و کار مي‌باشد که به علت گويايي بالا، براي طيف وسيعي از کاربران قابل درک و استفاده مي‌باشد؛ با اين حال، به علت ماهيت غير صوري آن ممکن است مدل‌هايي حاوي خطاهايي ساختاري هم‌چون بن‌بست (عدم امکان اجرای فرآیند) و بن‌بست حلقوي (تکرار نامتناهی کارها) با استفاده از آن‌ها توليد شود. تاکنون تحقيقات زيادي پيرامون صحت‌سنجي اين مدل‌هاي فرآيندي صورت گرفته است و راهکارهاي مختلفي به منظور کشف برخی از این خطاهای ساختاری ارائه شده‌است؛ سوالی که در خصوص این روش‌ها ممکن است مطرح شود این است که آیا می‌توان با استفاده از هرکدام از آن‌ها صحت ساختاری یک مدل فرآیندی BPMN را به صورت قطعی تضمین کرد؟ برای پاسخگویی به این سوال نيازمند يک تعريف جامع از يک مدل فرآيندي BPMN2.0 صحيح هستيم تا بر مبنای آن بتوانیم جامعیت روش‌های صحت‌سنجی را مورد ارزیابی قرار داده و بدین وسیله، مطمئن شویم که روش ارائه شده می‌تواند تمامی خطاهای ساختاری مدل فرآیندی را کشف نماید. در اين پژوهش، بر پايه‌ي یک تعریف عام از مدل‌های فرآیندی و مفهوم صحت (بر اساس مدل‌هاي فرآيندي ايجاد شده با استفاده از شبکه‌هاي پتري) و تعميم ویژگی‌های آن، يعني زنده بودن و کراندار بودن به مدل‌هاي فرآيندي BPMN2.0، يک تعريف جامع براي یک مدل فرآيندي BPMN2.0 صحیح ارائه شده‌است و بر اساس آن، جامعیت روش‌های پیشنهادی برخی از مهم‌ترین پژوهش‌های صورت گرفته مورد ارزیابی قرار داده شده‌است؛ اين تعريف مي‌تواند به عنوان يک معيار براي سنجش کارايي روش‌هاي صحت‌سنجي اين مدل‌هاي فرآيندي به کار گرفته‌شود.
BPMN2.0 Standard is a modeling language, which can be understood and used by a wide range of users. However, because of its non-formal nature, models (designed using it) can be containing structural errors such as Deadlock (impossibility of executing some of process tasks) and Livelock (infinite repetition of tasks) may be produced by using them. These semantic errors can create anomalies in the workflow of the organization. So far, some researches has been conducted on the validation of these process models and various solutions have been provided to discover some of these structural errors. The question that may be raised about these methods is whether it is possible to definitely guarantee the structural accuracy of a BPMN method model by using any of them? To answer this question, we need a comprehensive definition of a correct BPMN2.0 process model, based on which we can evaluate the comprehensiveness of validation methods and strongly make sure that the considered method can discover all of the structural errors of the process model. In this paper, based on concept of general process models and the concept of soundness (based on process models created using Petri nets) and the generalization of its properties, i.e. Liveness and Boundness to BPMN2.0 process models, a comprehensive definition for a correct (sound) BPMN2 process model provided. Then, the comprehensiveness of the suggested methods of some of the most important researches conducted has been evaluated based on it. This definition can be used as a measure for efficiency of BPMN validation methods.