انعطاف پذیری استبداد و اقتدارگرایی پس از انقلابهای عربی
الموضوعات :رضا التیامی نیا 1 , حسن کامران دستجردی 2
1 - استادیار دانشگاه یاسوج
2 - دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: انعطاف پذیری, انقلاب , بسیج سیاسی, استبداد, دموکراسی,
ملخص المقالة :
در دسامبر 2011، قیامهای مردمی، خاورمیانه و شمال آفریقا را درنوردید و جهان را شگفت زده کرد.این قیامها،اعتراضات زنجیره ای و بی سابقه ای در منطقه عرب نشین جهان از تونس،مصر و مراکش گرفته تا یمن و بحرین را در پی داشت و معترضان را به خیابان کشاند تا آزادی،عدالت، مردم سالاری،حقوق بشر و در یک کلام "تغییر" را مطالبه کنند. هدف پژوهش حاضر، ارائه درکی جامع از قیامهای عربی و توضیح قیام ناگهانی توده ای در خاورمیانه در سال 2011 و پس از آن می باشد. روش پژوهش با توجه به ماهیت تحقیق، توصیفی-تحلیلی می باشد و با استناد به منابع معتبر به دنبال پاسخ به این سوال است که چه علل و زمینه هایی منجر به شکست انقلاب های عربی و بازگشت بی ثباتی و تداوم استبداد به جهان عرب شد. یافته های پژوهش نشان می دهد مجموعه عوامل و متغیرهای داخلی و منطقه ای چون فقدان بسترهای فرهنگی لازم برای استقرار دموکراسی، عدم نهادسازی قضایی و سیاسی،ضعف تحول و نهادمندی اقتصادی و نظامی و دخالت قدرت های فرامنطقه ای همچون آمریکا و فقدان رهبری کاریزماتیک و توانمند و ضعف در گفتمان سازی و بسیج مردم و .........در شکست انقلاب مصر،لیبی و یمن،تونس و تداوم استبداد و نقصان دموکراسی نقش موثری داشته است نوشتار حاضر، با بهره گیری از نظریه جان فوران و گلدستون در صدد تبیین چرایی و چگونگی ظهور نتایج متفاوت در کشورهای عربی پس از قیامهای عربی سال 2010 تاکنون می باشد.
منابع فارسی -راکبیان، رشید (1392). چرایی شکست اخوان¬المسلمین در مصر. آخرین تاریخ دسترسی (12/11/1392). قابل بازیابی از http://www.farsnews.com.newstext.php.
-سلطانی¬فر، محمد حسین (1391). تحولات خاورمیانه، دگر دیسی سیاسی. ماهنامه تحلیل¬ها و رویدادها، ویژه نامه تحولات خاورمیانه،سال بیست و پنجم، شماره 605، صص25-9
-شفیعی سیف¬آبادی ، محسن، 1394،جهانی شدن، اسلام سیاسی سلفی و آینده مناسبات قدرت در عراق و سوریه،رساله دکتری،صص27-32. -فوران، جان،1385، نظریه پردازی انقلابها،ترجمه فرهنگ ارشاد،نشر نی..
-قوام، عبدالعلی، (1388)، سیاست های مقایسه ای، چاپ دهم، تهران، انتشارات سمت.
-نیاکوئی،سیدامیر،1389، تحولات اخیرخاورمیانه و شمال آفریقا: ریشه ها و پیامدهای متفاوت،فصلنامه روابط خارجی،سال سوم،شماره چهارم،زمستان 1390،ضض239-276
منابع لاتین
- Aziz, Sahar F, (2012), Egypt's Protracted Revolution, WCL Journals & Law Review, Human Right Brief, Vol 19, no 3, 2-9. - Harvey, Melody, (2012), Egypt Wrestles with Democracy: Expectations Versus Realities, Pepperdine Policy Review: Vol.5, Article 2
.
- Huntington, Samuel, (1982), Political Order in Changing Societies, Yale University Press. -
Krastev ,Ivan, 2014,“From Politics to Protest,” Journal of Democracy 25, no. 4 - Ramadan, Tariq, (2013). Egypt: Coup d'État, Act Two, International Institute of Advanced Islamic Studies (IAIS) Malaysia.(October 2014): 6, 16
. -Aarts,paul, van dijke,Pieter, and et all, 2014,From resilience to revolt, making sense of the arab spring,university of amsterdam
-Abdel-Khalek ,Gouda And K. Al Sayyid Abdel-Khalek, Mustapha 2011, Egypt: Development, Liberalization And The Persistence Of Autocracy , First Published 2011 By Routledge
-baran, Muhsin,)2014(,Multisectoral Securitizations In The Post-Revolutionary Middle East: The Case Of Egypt.pp:7-14. -Bayat.,Asef ,2016,Revolution without revolutionaries : making sense of the Arab Spring, Stanford University Press .Stanford, California
.
-Bellin,eva,)2004(, the robustness of authoritarianism in the middle east,comparative politics,36.no.
-El-Naggar , A . ( 2009 ). Economic policy: From state control to decay and corruption.
-Fraihat , Ibrahim, 2016,Unfinished Revolutions,Yemen, Libya, and Tunisia after the Arab Spring, Yale University Press
-Gelvin , J. L . ( 2012 ). The Arab uprising: What everyone needs to know . London: Oxford University Press. -Ghoneim ,Wael,2012, Revolution 2.0: The Power of the People Is Greater Than the People in Power (New York: Houghton Mifflin Harcourt, 2012), p. 293
-Hamelink , C. J . ( 2004 ). Human rights in the global billboard society. In D. Schuler & P. Day (Eds.). The MIT Press.
-Hamid, Shadi,)2012(, Egypt: The Prize,pp:101-109 -Hassan , H . ( 2010( , December). State versus society in Egypt: Consolidating democracy or upgrading autocracy. African Journal of Political Science and International Relations , 4 (9), 319–329
.
-Ignatius,David ,)2011(,Saudi Arabia’s Burst of Confidence”, Washington Post, 20 November 2011
-Lynch,marc,)2015(,arab uprising: the unfinished revolutions of the new middle east,pp:91-94-
-marfleet,Philip,)2013(,never one hand: Egypt 2011,pp:149-170
-Muasher,Marwan, )2014(,The second arab awakening and battle for pluralism,pp:19-20
-Pollack , Kenneth M .)2013(, Democratizers? The Pursuit of Pluralism.
-Seif El-Dawla , A. S . ( 2009 ). Torture: A state policy. In R. El-Mahdy & P. Marfleet (Eds.), Egypt: The moment of change (pp. 120–135). London: Zed Books
. -Sharp, J. (2011), Egypt: The January 25 Revolution and Implications for U.S. Foreign Policy. Congressional Research Service. 11 February 2011, www.crs.gov
-Zarhani, Seyedhossein ,2015,Crisis of Governance and the Arab Spring Case Study: Bahrain,pp:1-17. .