پیامدهای اجتماعی تورم؛ واکاوی تجربۀ کاربران ایرانی توئیتر
الموضوعات : پژوهش مسائل اجتماعی ایران
عباسعلی شکاردوست
1
,
سوده مقصودی
2
,
سعیده گروسی
3
1 - دانشجوی دکتری گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران
2 - دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
3 - استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان،کرمان، ایران
الکلمات المفتاحية: ایران, تورم, پیامدهای اجتماعی, نارضایتی اجتماعی و شبکه اجتماعی توئیتر.,
ملخص المقالة :
تورم مزمن و پایدار در ایران به عاملی کلیدی در دگرگونی‌های اجتماعی عمیق تبدیل شده است. شبکه اجتماعی توئیتر بهمثابه آینه‌ای از تجربههای زیسته، بازتاب‌دهنده تأثیرات چندلایۀ تورم بر ساختارهای اجتماعی است. این پژوهش، پیامدهای اجتماعی تورم را از دریچه گفتمان کاربران ایرانی در توئیتر با استفاده از روش کیفی و تحلیل محتوای قراردادی شیءیه و شانون (۲۰۰۵) بررسی کرده است. داده‌ها شامل ۲۶۰ توئیت مرتبط با پیامدهای اجتماعی تورم بودند که با استفاده از نرم‌افزار مکس‌کیودا ۱۸، کدگذاری، دسته‌بندی و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که تورم با ایجاد فشارهای اقتصادی چندلایه، سه مقوله اصلی از پیامدهای اجتماعی را شکل می‌دهد: شکاف و تغییر قشربندی اجتماعی، انفجار نارضایتی اجتماعی و گسست اجتماعی. در مقوله نخست، تورم با شکل دادن تضاد طبقاتی مدرن در قالب سقوط طبقاتی، دو قطبی‌سازی و ظهور طبقه ملاک شهری، ساختار سنتی قشربندی را دگرگون ساخته است. مقوله دوم بر ناامیدی نهادینه‌شده، مشروعیت‌یابی اعتراضات و مهاجرت استراتژیک به عنوان راهبرد بقا تأکید دارد. این ناامیدی، ذهنیت جمعی ایرانیان را شکل داده و بی‌اعتمادی به نهادهای حکومتی، بستر جنبش‌های اعتراضی و خروج نخبگان را فراهم کرده است. مقولۀ سوم، کاهش انسجام اجتماعی، شکاف نسلی، افزایش نابرابری اجتماعی و افت سرمایه اجتماعی را بازتاب می‌دهد که تاب‌آوری جامعه در برابر بحران‌ها را تضعیف کرده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که جامعه ایران نه‌تنها با کمبود منابع اقتصادی، بلکه با کمبود امید اجتماعی روبه‌رو است و مهاجرت بهمثابه «پروژه نجات» بلندمدت، نشانه‌ای از زوال امید به بهبود اوضاع داخلی است.