عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری دانشگاهی
الموضوعات : جنرال لواءحجت اله حاجي حسيني 1 , قاسم رمضانپور نرگسي 2 , ثمینه سلطانزاده 3
1 - سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي ايران. تهران،ايران
2 - سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي ايران. تهران،ايران
3 - دانشكده كارافريني دانشگاه تهران تهران، ايران
الکلمات المفتاحية: عوامل سازمانی, بهره وری, مراکزانتقال فناوری دانشگاهی,
ملخص المقالة :
از آنجایی که ابعاد و ویژگی های سازمانی تاثیر مستقیم بر بهره وری مراکزانتقال فناوری دانشگاهی دارند هدف از انجام تحقیق حاضر شناسایی عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری دانشگاهی است. جامعه آماری تحقیق اساتید دانشکده فنی دانشگاه تهران بودند که در زمینه انتقال فناوری تجربه علمی و اجرایی دارند. رویکرد این پژوهش ارزیابی آینده نگر است که با توجه به آن، از خبرگان این حوزه و بر اساس متغیرهای شناسایی شده در ادبیات خواسته شد عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری دانشگاهی را شناسایی کنند. پرسشنامه ها به میزانی توزیع شد که تعداد 126 پرسشنامه گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده های بر اساس آزمون میانگین یک طرفه و میانگین فریدمن و با استفاده از نرم افزار Spss,22 انجام گرفت. نتایج نشان می دهد ساختار سازمانی دفاتر انتقال فناوری، تعداد کارکنان دفاتر انتقال فناوری، سن وتجربیات گذشته دفاترانتقال فناوری، سیستمهای پاداش، اندازه دفاترانتقال فناوری ومنابع دردسترس عوامل سازمانی موثر بر بهرهوری مراکزانتقال فناوری دانشگاهی است.
1. جعفری ، اخوان ، رفیعی ، (1394) بررسی رابطه بین مدیریت دانش و انتقال اثر بخش فناوری ، فصلنامه علمی ـ پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی ، شماره 9 صفحات 113ـ122
2. فقیه نصیری ، نیازی آذر ،(1394) ، طراحی مدل جهت انتقال فناوری نوین در نظام آموزش عالی ، فصلنامه علمی ـپژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی ، شماره 8 ، صفحات 55ـ66
3. اکبری ، مهرابی فیروز آباد ، مبینی دهکردی ، (1394) ، ارزیابی و اولویت بندی مولفه های موثر بر انتقال موفق نانوفناوری ، نشریه علمی ـ پژوهشی مدیریت نوآوری ، شماره 3 ، صفحات 96ـ75
4. شفیع زاده ، محسنی (1391) ، نقش دفاتر انتقال فناوری و دانشگاه ها در تجاری سازی دانش ، نشریه صنعت و دانشگاه ، جلد 5 ـ صفحات 17ـ26
5. Bercovitz, J., and Feldman, M. (2004), ‘Academic Entrepreneurs: Social Learning and Participation in University Technology Transfer’, University of Toronto, mimeo
6. Bercovitz, J., Feldman, M., Feller, I., & Burton, R. (2000). Strategy and structure as determinants of academic patent and licensing behavior.Organizational Issues in University-Industry Technology Transfer
7. Chapple, W., Lockett, A., Siegel, D. S., and Wright, M. (2005), ‘Assessing the Relative Performance ofUniversity Technology Transfer Offices in the UK: Parametric and Non-Parametric Evidence’, ResearchPolicy, 34(3), 369–34
8. Chesbrough, H., (2003), Open Innovation: The New Imperative for Creating and Profiting from Technology. Boston, MA: Harvard Business School Press
9. Etzkowitz, H., (2002), MIT and the Rise of Entrepreneurial Science., Routledge
10. Feldman, M. P., Link, A. N., & Siegel, D. S., (2002), The economics of science and technology. Norwell, MA: Kluwer Academic Publishing
11. Feldman, M., Feller, I., Bercovitz, J., Burton, R., (2002). Equity and technology transfer strategies of American research universities. Manage. Sci. 48, 105–121
12. Klofsten, M. and Jones-Evans, D., 2000, Comparing academic entrepreneurship in Europe - The case of Sweden and Ireland”, Small Business Economics 14: 299-309
13. Langford, C. H., Hall, J., Josty P., Matos, S., Jacobson, A., 2006, Indicators and outcomes of Canadian university research: Proxies becoming goals? ’, Research Policy, vol. 35, pp. 1586–1598
14. Link, A. N. and D. S. Siegel., 2005, Generating Science-Based Growth: An Econometric Analysis of the Impact of Organizational Incentives on University-Industry Technology Transfer’. European Journal of Finance 11(3), 169–182
15. Link, A., Rothaermel, F. and Siegel, D. (2008). “Objectives, Characteristics and Outcomes of University Licensing:A Survey of Major U.S. Universities” IEEE Transactions on Engineering Management, Vol. 55, No. 1, pp. 5-8
16. Llano, J. A., 2006, The university environment and academic entrepreneurship: a behavioral model for measuring environment success, Howe School of Technology Management
17. Markman, G., P. Gianiodis, and P. Phan, 2006, An Agency Theoretic Study of the Relationship Between Knowledge Agents and University Technology Transfer Offices’. Rensselaer Polytechnic Working Paper, Troy, NY
18. Markman, G., P. Phan, D. Balkin, and P. T. Gianiodis., 2005b, Innovation Speed: Transferring University Technology to Market. Research Policy 34(7), 1058–1075
19. Markman, G., P. Phan, D. Balkin, and P. T. Gianiodis., 2005b, Innovation Speed: Transferring University Technology to Market’. Research Policy 34(7), 1058–1075
20. Neely, A., Gregory, M., & Platts, K., 2005, Performance measurement system design A literature review and research agenda. International Journal of Operations & Production Management , 1228-1263
21. Nilsson, A., 2001, Interaction between researchers, firm managers and venture capitalists: The essence of biotechnology business, Doctoral thesis, Karolinska Institutet, Stockholm
22. Nordfors .D (editor), J. S., 2003, Commercialization of Academic Research Results. Swedish: Swedish Agency for Innovation Systems
23. Phan, Ph., Siegel,D., (2006) “The Effectiveness of University Technology Transfer: Lessons Learned, Managerial and Policy Implications, and the Road Forward,” Foundations and Trends in Entrepreneurship, Vol. 2, No. 2, pp. 77-144
24. Powers, J. B. and P. McDougall, 2005a, University start-up formation and technology licensing with firms that go public: a resource-based view of academic entrepreneurship’. Journal of Business Venturing 20(3), 291–311
25. Rasmussen, E., Moen, Ø. and Gulbrandsen, M., 2006, Initiatives to promote commercialization of university knowledge”, Technovation Vol.26: 518–33
26. Reamer, A., Icerman, L., Youtie, J., 2003, Technology Transfer and Commercialization: Their Role in Economic Development. Economic Development Administration, U.S. Department of Commerce, Washington
27. Roberts, E. B., 2007, Managing Invention and Innovation. Research-Technology Management, VOL:50, Number 1, pp. 35-54(20)
28. Roberts, E., 1991, Entrepreneurs in High Technology, Lessons from MIT and Beyond. Oxford University Press
29. Rothaermel, F. T. , Agung, S. D. and Jiang, L., 2006, university entrepreneurship: a taxonomy of the literature, in S. Siegel. and M. Wright and A. Lockett (Eds), Special Issue of Industrial and Corporate Change “The Rise of Entrepreneurial Activity at Universities: Organizational and Societal Implications”
30. Rothaermel, F. T., Agung, S. D. and Jiang, L., 2007, University entrepreneurship: a taxonomy of the literature’. Industrial and Corporate Change, 16, 691–791
31. Sandelin, J., 2001, Commercializing new technology: current status and trends—an American perspective. In: Proceedings of the Presentation at the Tao Pi Annual Conference. Athens, Greece, April
32. Shain, S. A., 2001, Executive Forum: University technology transfer to entrepreneurial companies
33. Siegel, D. S., Waldman, D. A. and Link, A. N., 2003b, Assessing the impact of organizational practices on the relative productivity of university technology transfer offices: an exploratory study, Research Policy Vol.32 : 27–48
34. Siegel, D. S., Waldman, D. A., Atwater, L.E., Link, A. N., 2003a, Commercial knowledge transfers from universities to firms: improving the effectiveness of university–industry collaboration , Journal of High Technology Management Research 14: 111–33
35. Siegel, D., Waldman, D., Atwater, L., and Link, A, (2004). “Toward a Model of the Effective Transfer of Scientific Knowledge from Academicians to Practitioners: Qualitative Evidence from the Commercialization of University Technologies,” Journal of Engineering and Technology Management, Vol. 21, Nos. 1-2, pp. 115-142
36. Thursby, J. G., and Thursby, M. C. (2002), ‘Who is Selling the Ivory Tower? Sources of Growth in University Licensing’, Management Science, 48, 90–104
37. Thursby, J. G., and Thursby, M. C. (2003), ‘The Disclosure and Licensing of University Inventions: The Best We Can Do With the S**t We Get to Work With’, International Journal of Industrial Organization,21(9), 1271–300
38. US General Accounting Office., 1998, Technology transfer: administration of the Bayh–Dole Act by research universities. Washington, DC: Author
39. Utterback, J.M., 1971, The process of technological innovation within the firm’. Academy of management Journal, JSTOR
40. Wright, M., and Filatotchev, I., 2007, Stimulating Academic Entrepreneurship and Technology Transfer: A Case Study of Kings College London Commercialization Strategies’, in T. Allen and R. O’Shea (eds), Building Technology Transfer in Research Universities: An Entrepreneurial Approach, Cambridge, Cambridge University Press
41. Wright, M., Clarysse, B., Mustar P. and Lockett A., 2007, Academic Entrepreneurship in Europe”, Cheltenham and Northampton: Edward Elgar
42. Zhao, F., 2004, Commercialization of research: a case study of Australianuniversities. Higher Education Research & Development . 23:2,223 — 236
عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری دانشگاهی
*حجت اله حاجي حسيني1 **قاسم رمضانپور نرگسي ***ثمینه سلطانزاده
*دانشيار سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي ايران. تهران،ایران
**استاد يار سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي ايران تهران، ایران
***دانشجوي دكتري دانشكده كارافريني دانشگاه تهران تهران، ایران
تاریخ دریافت: 2/12/1394 تاریخ پذیرش: 19/10/1395
چکیده
از آنجایی که ابعاد و ویژگی های سازمانی تاثیر مستقیم بر بهره وری مراکزانتقال فناوری دانشگاهی دارند, هدف از انجام تحقیق حاضر شناسایی عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری دانشگاهی است. جامعه آماری تحقیق, اساتید دانشکده فنی دانشگاه تهران انتخاب شدند که در زمینه انتقال فناوری تجربه علمی و اجرایی دارند. رویکرد این پژوهش ارزیابی آینده نگر است که با توجه به آن، از خبرگان این حوزه و بر اساس متغیرهای شناسایی شده در ادبیات خواسته شد, عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری دانشگاهی را شناسایی کنند.از پرسشنامه هاي توزیع شده ,تعداد 126 پرسشنامه گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس آزمون میانگین یک طرفه و میانگین فریدمن و با استفاده از نرم افزار Spss,22 انجام گرفت. نتایج نشان می دهد ساختار سازمانی دفاتر انتقال فناوری، تعداد کارکنان دفاتر انتقال فناوری، سن وتجربیات گذشته دفاترانتقال فناوری، سیستمهای پاداش، اندازه دفاترانتقال فناوری ومنابع دردسترس از مجموعه عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکزانتقال فناوری دانشگاهی است.
واژگان کلیدی: عوامل سازمانی،بهره وری،مراکزانتقال فناوری دانشگاهی
[1] - * عهده‌دار مكاتبات: حجت‌اله حاجي‌حسيني hojat.hajihoseini@gmail.com
مقدمه
در عصر اطلاعات، دانش عامل اصلی توسعه ملت ها است. از اینرو، در یک اقتصاد مبتنی بر دانش، اهمیت نوآوری فناورانه به عنوان یک عامل افزایش دهنده رقابت پذیری، رو به فزونی است. اصالتاً دانشگاه ها منشا علم و فناوری هستند، با این حال برای ایفای نقشی مهم در اقتصاد، علاوه بر خلق دانش در آن ها، انتقال دانش از آنها به اقتصاد و به طور خاص یک صنعت اجتناب ناپذیر است (آلپ اوستونداگ و همکاران، 2011)1.
با توجه به اهمیت انتقال فناوری در توسعه اقتصادی، مکانیزم های مختلفی جهت انتقال دانش وجود دارند. مکانیزم های اساسی تجاری سازی فناوری دانشگاه، توافق های صدورمجوز بین دانشگاه و بنگاه های خصوصی، سرمایه گذاری های مخاطره آمیز مشترک تحقیقاتی، و کسب و کارهای نوپای مبتنی بر دانشگاه هستند. این فعالیت ها به طور بالقوه می توانند به دستاوردهای مالی برای دانشگاه منجر شوند. با توجه به اهمیت این مکانیزم های تجاری سازی، بسیاری از دانشگاه ها و سیاست گذاران به طور مستمر به دنبال دستورالعملی در مورد نحوه ارزیابی وافزایش اثربخشی انتقال فناوری دانشگاه هستند (فیلیپ و همکاران، 2006)2.
انتقال دانش و نوآوری از دانشگاه به بخش خصوصی به منظور کاربردهای اقتصادی و منافع عمومی نیازمند یک مکانیزم رسمی است-مرکز انتقال فناوری-که بتواند از مالکیت فکری محافظت کند و مجوز اعطا کند. انتقال موفق فناوری ، نیازمند شناسایی اهداف ، فناوری های مورد نیاز ، منابع فناورانه ، روش های انتقال و عوامل موثر در آن ، نحوه جذب و توسعه آن دارد و انجام هر یک از اینها نیازمند به کارگیری متخصصان مربوط است .ذینفعان بسیاری مانند محققین دانشگاهی ، مراکز انتقال فناوری و بخش خصوصی در فرآیند انتقال فناوری مشارکت می کنند. در میان این سه گروه، مراکز انتقال فناوری عموماً به عنوان عامل اصلی برای موفقیت در فرآیند انتقال فناوری در نظر گرفته شده است (آلپ اوستونداگ و همکاران، 2011). بنابراین، یک روشی که می توان در دانشگاهها برای تسهیل امر انتقال فناوری بکار برد، ایجاد مراکز انتقال فناوری (TTO) می باشد. امروزه یک واحد سازمانی جدید در دانشگاه ها به نام مرکز انتقال فناوری (TTO) به وجود آمده است. مراکز انتقال فناوری به منظور تسهیل در امر تجاری سازی دانش از دانشگاه به کاربران حرفه ای3 یا انتقال فناوری دانشگاه به صنعت(UITT) ایجاد شده اند. مراکز انتقال فناوری تجاری سازی دانش از طریق صدور مجوز به صنعت یا سایر شکل های مالکیت معنوی حاصل از پژوهش دانشگاه را تسهیل می کند. علی رغم اهمیت دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی در تقویت انتشار فناوری و نیز به عنوان منبع درآمدی برای دانشگاه، در ادبیات کمتر به نقش اقدامات سازمانی در این فرایند توجه شده است (سیگل و همکاران، 2004)4. مراکز انتقال فناوری به عنوان پلی بین دانشگاه و صنعت می باشند که باید به اهمیت نقش آنها بیشتر پرداخت (شریف و بارک، 2008)5. هدف مراکز انتقال فناوری دانشگاهی ایجاد درآمد از طریق اعطا لیسانس و شرکت های زایشی کارآفرینانه است (لونسبری و کلتی، 2009)6. اهداف مراکز انتقال فناوری کمک به پیشرفت اقتصاد، تسهیل تحقیقات برای منافع عمومی، توسعه روابط متقابل سودمند با صنعت، ایجاد انگیزه و حفظ هیات علمی و در نهایت افزایش درآمد دانشگاه ها است. این اهداف از طریق فعالیت هایی از جمله تجاری سازی نتایج تحقیقات، مذاکره توافق های تحقیقاتی، حمایت برای ایجاد شرکت های زایشی نوپا، و آموزش و پرورش دانشمندان در زمینه انتقال فناوری دنبال می شود (کمپل، 2007)7. در سالهای اخیر، دانشگاه ها اشتیاق رو به رشدی برای فعالیت های کارآفرینانه پر مخاطره، یعنی ایجاد شرکت های نوپا از طریق توسعه فناوری دانشگاه، یا اعطا مجوز به بنگاه های کوچک خصوصی نسبت به روش تجاری سازی سنتی به سازمان های بزرگ دولتی نشان داده اند (پاورز و دیگران، 2005)8. بنابراین به منظور دسترسی به موفقیت تحت شرایط عدم اطمینان، درک عوامل موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری ضروری به نظر می رسد. طبق مطالعه ترزبای و ام سی ترزبای (2004)، مراکز انتقال فناوری نقش یک "عامل دوجانبه9 " را ایفا می کنند: کسب اکتشاف علمی از هیئت های علمی و مدیریت فرایند تجاری سازی فناوری از دانشگاه به صنعت. مراکز انتقال فناوری منافع بالقوه ناشی از اکتشافات را ارزیابی می کنند؛ به دنبال حفاظت مالکیت فکری برای اکتشافات هستند؛ حامیان تحقیقات و متقاضیان و علاقهمندان دریافت حق امتیاز را شناسایی می کنند؛ و موافقت نامه های قراردادی با شرکا و دارندگان مجوز را مدیریت می کنند (مارکمن و همکاران، 2005)10. از این رو، ساختارمراکز انتقال فناوری، همان طور که مارکمن و همکاران (2004) پی بردند، برای موفقیت فرایند انتقال حیاتی است. مراکز انتقال فناوری توانایی بهتری در تسریع فرایند تجاری سازی برای جمع آوری درآمدهای حق امتیاز بالاتر و تولید درآمدهای جدیدتر را دارند (مارکمن و همکاران، 2005). به طور کلی به همان میزان که دانش اهمیت بیشتری یافته ، دانشگاه به عنوان نهادی که دانش علمی و فنی را تولید و منتشر می کند ، جایگاه خاص و با اهمیتی در نوآوری صنعتی به خود اختصاص داده است ( مارکوییز و دیگران ،2006). لذا شناسایی عوامل عام و خاص که بر موفقیت و اثر بخشی فناوری تاثیر گذارند و منجر به افزایش امکان موففیت در پروژه های انتقال فناوری گردند ( هرینگتون ،2005،جانسون ،1998) .شواهد نشان می دهد عوامل زیادی در بهبود کارایی انتقال دانش تجاری از دانشگاه ها به بنگاه ها وجود دارد. نویسندگان در یافته اند که مهارت و رفتار مدیریتی و سازمانی عوامل مهمی در تسهیل فرآیند انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت هستند. علی الخصوص، دانشگاه هایی که می خواهند تجاری سازی خود را افزایش دهند، باید متوجه عوامل سازمانی و مدیریتی متفاوتی باشند. از جمله از بین بردن موانع فرهنگی و اطلاعاتی که مانع فرآیند فرآیند انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت می شود، ایجاد سیاست های دانشگاهی منعطف در انتقال فناوری، ارتقا عملکرد کارکنان در مراکز انتقال فناوری، اختصاص دادن منابع اضافی به فرآیند انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت، اگر با هدف ماموریت دانشگاه سازگار است، افزایش پاداش برای ایجاد تعهد فرآیند انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت، تشویق روابط غیر رسمی و شبکه های اجتماعی(Siegel, Waldman, Atwater, and Link ,2004).با توجه به اینکه در سال های اخیر، دانشگاه ها سعی کرده اند از طریق ایجاد مراکز انتقال فناوری فرآیند انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت را رسمی ساخته و سهم بزرگتری از منافع اقتصادی همراه با نوآوری فناورانه کسب کنند ولی در ایران شواهد اندکی در مورد هر یک از ابعاد عملکرد یا بهره وری فعالیت دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی وجود دارد. با وجود اهمیت بالقوه دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی به عنوان مکانیزمی برای سرریز فناوری و به عنوان منبع درآمدی برای دانشگاه، هدف از این تحقیق پر کردن این فضای خالی از طریق شناسایی عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری است.
عوامل سازمانی موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری
سازمان ها از نظر توانایی متفاوت هستند. این تفاوت توجه ما را به زمینه سازمان معطوف می کند جایی که توانایی هایی وجود دارد.بررسی ادبیات تحقیق نشان می دهد عوامل سازمانی بسیاری در بهره وری مراکز انتقال فناوری وجود دارد که مهم ترین آنها شامل ساختار سازمانی دفاتر انتقال فناوری (برکوویتز و همکاران، 2001، و فیلدمن و همکاران، 2002)11، تعداد کارکنان دفاتر انتقال فناوری (چاپل و همکاران، 2003)12، سن و تجربیات گذشته دفاتر انتقال فناوری، (چاپل و همکاران 2005، فیلدمن و همکاران 2002)13، سیستم های پاداش (فیلدمن و همکاران 2003، سیگل و همکاران 2003)14، شیوه های کارمندیابی در دفاتر انتقال فناوری (سیگل و همکاران 2007، 2003، 2005)15، اندازه دفاتر انتقال فناوری، منابع در دسترس، سرعت فرآیند تجاری سازی است که در ادامه به تشریح آنها می پردازیم.
ساختار سازمانی مراکز انتقال فناوری: برکوویتز و همکاران (2001) ساختار سازمانی دفاتر ارتباط با صنعت، دفاتر انتقال فناوری و ارتباط آن با مدیریت کل تحقیقات دانشگاه را بررسی می کنند. بر اساس کار نظری آلفرد چندلر و الیور ویلیامسون، آنها پیامدهای عملکری چهار شکل سازمانی راتجزیه و تحلیل کردند: شکل وظیفه ای یا واحدی (U-Form)، با تقسیمات چندگانه (M-form)، شرکت مالک (H-Form)، و شکل ماتریسی (MX-Form). آنها ذکر می کنند این ساختارها پیامدهای مختلفی در توانایی دانشگاه برای هماهنگ کردن فعالیت16، تسهیل جریان های اطلاعاتی داخلی و خارجی17، و تطبیق انگیزه ها18 دارند به شیوه ای که سازگار با اهداف راهبردی آن باتوجه به انتقال فناوری باشد. ساختار عملکردی (وظیفه ای) یا واحد (U -فرم)، متمرکز، چند بخشی از نظر عملکردی که در آن مسئولیت های تصمیم گیری و هماهنگی بر عهده تیم کوچکی از مدیران اجرایی ارشد است؛ و ساختار چند قسمتی (M-فرم)که در آن سازمان به بخش های عملیاتی نیمه مستقل، در کنار خطوط مشتری، محصول یا جغرافیایی تجزیه می شود.ساختار (H- فرم) مانند (M-فرم)، رویکرد بخشی را اتخاذ می کند، اما متکی بر تمرکز مرکزی ضعیف، به جای قوی می باشد. طراحی سازمانی نسبتا جدید ساختار ماتریسی است- (MX- فرم). ساختار ماتریسی ترکیبی از دو یا چند بعد از عملکرد، محصول، مشتری یا مکان می باشد (برکوویتز و همکاران، 2000)19. برای آزمون این اظهارات، آنها دفاتر انتقال فناوری دانشگاه دوک، دانشگاه جانز هاپکینز، و پن استیت را بررسی کرده و شواهدی ازشکل های سازمانی در این سه نهاد یافتند. آنها تلاش می کنند تا این تفاوت ها درساختار را به تغییر در عملکرد انتقال فناوری در راستای سه بعد ارتباط دهند: خروجی تبادلات20،توانایی هماهنگی صدور مجوز و فعالیت های تحقیقاتی با حمایت مالی21، و قابلیت تطبیق انگیزه ها22. در حالی که تحقیقات بیشتری برای اظهارات قطعی در مورد ساختار سازمانی و عملکرد مورد نیاز است، یافته های آنها این مفهوم را میرساند که شکل سازمانی حائز اهمیت است.
در بررسی مفاهیم ساختار مراکز انتقال فناوری ، آنها دریافتند انتخاب ساختار سازمانی بر عملکرد مراکز انتقال فناوری از طریق شکل دادن به جریان منابع23، روابط گزارش دهی24، خودمختاری25، مشوق های مراکز انتقال فناوری26 تاثیر میگذارد (برکوویتز و همکاران 2001، فیلدمن و همکاران)27. این سه دانشگاه در مطالعه آنها از نظر راهبردها و شکل سازمانی خود برای ایجاد حقوق مالکیت فکری و در تامین درآمدهای ناشی از این حقوق متفاوت هستند.شواهد حاکی از آن است که این ساختارها بر عملکرد به شکلی قابل پیش بینی تاثیر می گذارند.
دانشگاه ها، مانند انواع دیگر سازمان ها،دارای سابقه منحصر به فرد، منابع و قابلیت های متفاوت هستند، و انواع مختلف ساختار سازمانی را تکامل می دهند. به خصوص، آنها دریافته اند که دانشگاه جان هاپکینز بیشتر هم راستا با ساختار (H- فرم) با چندین واحد انتقال فناوری غیر متمرکز و کنترل مرکزی محدود می باشد .این بازتابی از توسعه گذشته دانشگاه و قدرت و استقلال واحد های مجزا است. این فرم قابلیت پردازش اطلاعات در سطح واحد28 و انگیزه های سطح واحد را بهینه می سازد. یکی از شاخه های عملکردی مورد انتظار،عملکرد قوی در سطح واحد است. در مقابل، دانشگاه دوک، تصمیم گرفته اند تا فعالیت های خود را در درون یک مرکز از طریق MX- فرم واژگون سازماندهی کند. این موضوع نشان دهنده سابقه یکپارچه تر آن است. این شکل سازمانی،هر چندممکن است عملکرد محلی را قربانی کند، منجر به تراز انگیزشی و هماهنگی در سراسر واحد می شود. دوک دو دانشگاه دیگر را در استراتژی همکاری خود راهنمایی می کند. در نهایت دانشگاه ایالتی پن ساختار M-فرم، با مرکز مدیریتی متمرکز، و واحدهای غیر متمرکز ایجاد کرده است. این شکل سازمانی، در حالی که از نظر ظرفیت پردازش اطلاعات مشابه H- فرم است، صلاحیت های تراز انگیزشی و هماهنگی در سراسر واحدبیشتری را ارائه می دهد (برکوویتز و همکاران، 2000)29. در ارتباط با ساختارهای مراکز انتقال فناوری ،مارکمن وهمکاران (2005) بیان میکنند که ساختارهای انتفاعی دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی و اعطای مجوز در ازای حقوق صاحبان سهام ارتباط مثبت با شکل گیری سرمایه گذاری جدید دارند. از همه مهمتر، مدل آنهانشان می دهد که ساختارهای سنتی و غیر انتفاعی دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی نامرتبط با سرمایه گذاری های جدید هستند هر چند که در ارتباط با حضور مرکز رشد کسب و کار دانشگاهی هستند. اعطای مجوز درازای تحقیقات حمایت شده ارتباط منفی با شکل گیری سرمایه گذاری های جدید دارد. جالب توجه است، که همچنین آنهادریافته اند اعطای مجوز برای وجه نقد کمترین ارتباط را با ایجاد سرمایه گذاری جدید دارد، نتایج مبهمی نشان می دهند که دانشگاهایی که در آن فعالیت کرده اند، به شدت در مراکز رشد برای سرعت بخشیدن به ایجاد سرمایه گذاری های جدید سرمایه گذاری کرده اند.
فلدمن و همکاران(2002) بیان می کنند مراکز انتقال فناوری دانشگاه که انتظار می رودخودکفا باشند کمتر از حقوق صاحبان سهام استفاده می کنند.
تعداد کارکنان مراکز انتقال فناوری:چپل وهمکاران (2003) بیان می کنند تعداد کارکنان مراکز انتقال فناوری بر عملکرد مراکز انتقال فناوری موثر است.بدین ترتیب که تعداد کارکنان بیشتر در مراکز انتقال فناوری باعث تعداد مجوز های بیشتر ودرآمد بیشتر از آنها می شود. عمر مراکز انتقال فناوری:مراکز انتقال فناوری قدیمی تر ،کارایی کمتری دارندیعنی تعداد اعطا لیسانس کمتری دارند، به دلیل فقدان تاثیرات یادگیری (چاپل و همکاران، 2005)30. فلدمن وهمکاران (2002) بیان می کنند، تجربه قبلی دانشگاه در انتقال فناوری دراستفاده از حقوق صاحبان سهام حائز اهمیت است. عمر مرکز انتقال فناوری همان طور که انتظار می رود به طور مثبت مرتبط با استفاده دانشگاه ازحقوق صاحبان سهام می باشد. هرچه مرکز انتقال فناوری دانشگاه قدیمی تر باشد، استفاده ازحقوق صاحبان سهام به عنوان درصدی از معاملات مالکیت معنوی بیشتر است. این نتیجه با نتایج بری و لی (2000)، بر اساسمصاحبه های انجام شده در 10 مرکز انتقال فناوری دانشگاه همخوانی دارد. مراکزی که عمر بیشتری دارند با احتمال بیشتری حقوق صاحبان سهام را نسبت به یک برنامه انتقال فناوری نوپا در نظر می گیرند.
تجربیات گذشته مراکز انتقال فناوری: فلدمن وهمکاران (2002) بیان می کنند، تجربه قبلی دانشگاه در انتقال فناوری دراستفاده از حقوق صاحبان سهام حائز اهمیت است. تجربه صدور مجوز تجمعی ،رابطه غیر خطی در استفاده از حقوق صاحبان سهام دارد. به خصوص، دانشگاه ها به نظر می رسد با احتمال بیشتری از حقوق صاحبان سهام در عین کسب تجربه با صدور مجوز استفاده می کنند، اما این رابطه مانند U است حقوق صاحبان سهام کاهش می یابد زمانی که دانشگاه تعداد زیادی مجوز اعطا کرده است. معیار نهایی فلدمن وهمکاران(2002) از تجربه انتقال فناوری خود دانشگاه، پشتیبانی تحقیقات صنعتی است. آنها پی برده اند که ثبت مقدار متوسط سالانه پشتیبانی تحقیقات صنعتی ارتباط مثبت با استفاده از حقوق صاحبان سهام دارد. سیگل وهمکاران (2003) نیز بیان می کنند درحالی که دانشگاه با تجربه تر در مدیریت رسمی دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی31 ممکن است نسبت به دانشگاه های قابل مقایسه با تجربه کمتر، کارآمدتر باشد.
سیستم های پاداش: سیگل وهمکاران (2007) بیان می کنند یک عامل بازدارنده دیگر پاداش نا کافی برای همکاری دانشکده در انتقال فناوری بوده است.که هم شامل پاداش نقدی وهم غیر نقدی می شود،مانند امنیت شغلی یا ارتقا.بعضی از پاسخ دهندگان گفته بودند که همکاری در انتقال فناوری ممکن است باعث شود که کار خود را از دست بدهند، زیرا پروژه ها ممکن است موقتی باشند و پاداش متناسب به آنها تخصیص پیدا نکند. در نهایت، به نظر می رسد مشکلاتی با نیروی انسانی وشیوه های پاداش در مراکز انتقال فناوری وجود داشته باشد.تعداد افشاها، تا حدی به تلاش های مرکز انتقال فناوری به منظورایجاد تمایل برای افشای اختراع بستگی دارد. البته، این امر، مساله اساسی مشوق های سازمانی برای اعضای هیئت علمی و پرسنل دفاتر انتقال فناوری برای مشارکت در این فعالیت ها را مطرح می کند. سیگل وهمکاران (2003)بیان می کنند مدیریت منابع انسانی و سایر شیوه های سازمانی که چنین مشوق هایی را تحت تاثیر قرار می دهد می تواند برخی تفاوت ها در عملکرد دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی در سراسر دانشگاه ها را توضیح دهد. آنها گفته اند شیوه های پاداش دفاتر انتقال فناوری می تواند مناسب باشد به دلیل این که فعالیت دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی بستگی به تلاش های متصدیان اعطای مجوز فناوری برای ایجاد افشای اختراع و عرضه به بازار آنها به طور موثر برای شرکت های خصوصی خواهد داشت. بنابراین، با ثابت بودن سایر عوامل، فعالیت اعطای مجوز در دانشگاه هایی بالاتر می باشد که به نوعی طرح پاداش تشویقی برای متصدیان اعطای مجوز فناوری را اجرا کرده اند. بلنزن واسکانکرمن(2007) استفاده از طرح های تشویقی را در مراکز انتقال فناوری به منظور ارتباط دادن انگیزه های مدیران مراکز انتقال فناوری با اهداف کلی دانشگاه مورد بررسی قرار دادند.آنها دریافتند پاداش ها، درآمد اعطا لیسانس با افزایش کیفیت اختراعات افزایش می یابد. سیگل و لینک (2005) به نتایج جالبی در ارتباط با مراکز انتقال فناوری رسیدند که دانشگاه هایی که درصد بالاتری از پرداخت حق امتیاز را به هیئت علمی می دهند در انتقال فناوری موثر تر خواهند بود.
شیوه های کارمندیابی در مراکز انتقال فناوری: سیگل و همکاران(2003) بیان می کنند شیوه های کارمندیابی در دفاتر انتقال فناوری همچنین به توضیح این امر کمک می کند که چرا برخی از دانشگاه ها در مدیریت مالکیت معنوی ماهرتر هستند. مطابق تحقیق پارکر و زیلبرمان (1993)، دفاتر انتقال فناوری معمولا ترکیبی از دانشمندان و وکلا یا ترکیبی از دانشمندان و کارآفرینان/ بازرگانان استخدام می کنند. در مورد اولی، نقش های قانونی مانند قضاوت اختلافات مربوط به حقوق مالکیت معنوی و مذاکره توافق نامه های اعطای مجوز، در داخل انجام می شوند. در حالت دوم، چنین نقش هایی معمولا برون سپاری می شوند. پارکر وزیلبرمان فرض می کنند مدل کارآفرین/ کسب و کار برای دفاتر انتقال فناوری ممکن است بیشتر منجر به کمک به دانشمندان برای شکل دهی کسب و کار نوپای خود شود. سیگل وهمکاران(2003) بیان می کنند که دفاتر انتقال فناوری با تامین پرسنل به این شیوه در مرحله بازاریابی دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی موثر تر خواهند بود. درصد قابل توجهی از مدیران بیان می کنند دانشگاه ها بیشتر متخصصان اعطای مجوز با مهارت های بازاریابی و کسب و کار قوی را استخدام می کنند.
اندازه مراکز انتقال فناوری:مراکز بزرگتر ممکن است با این مشکل مواجه شوند که به جای متخصص بودن، کلی گرا باشند. بنابراین، ممکن است بهبود در عملکرد دفاتر انتقال فناوری دانشگاهنیاز به ایجاد دفاتر انتقال فناوریکوچکتر، و متخصص تر در دانشگاه ها داشته باشد به جای این که فقطاندازه خود مراکز انتقال فناوری را افزایش دهند (چاپل و همکاران، 2004)32. کلاریس، رایت، لاکت، ون دو ولد و وهورا (2004) بیان می کنند، ممکن است اتخاذ روش های مختلف با توجه به نوع فناوری انتقال یافته برای دانشگاه های جامع (دانشگاه هایی که همه رشته ها را پوشش می دهند) مناسب باشد.. با در نظر گرفتن این که دانشگاه های کل گرا ممکن است درگیر طیف گسترده ای از فعالیت های انتقال فناوری باشند، این مسئله ممکن است نشان دهنده نیاز به پیکربندی مجدد مدیریت انتقال فناوری به رویکردی متفاوت باشد که به موجب آن یک یا چند بخش روی بخش های خاص با فناوری پیشرفته باچشم انداز تولید درآمد بالا تمرکز می کنند در حالی که برخی دیگر روی فعالیت های طراحی شده برای تحقق اهداف گسترده تر متمرکز می شوند.
سرعت فرآیند تجاری سازی: مراکز انتقال فناوری سریعتر، می توانند فناوری های تحت حفاظت ثبت اختراع 33را تجاری سازند، جریان درآمدهای حاصل از صدور مجوز بیشتر دارند و سرمایه گذاری های جدید تری انشعاب می دهند. علاوه بر این، با استفاده از زمان تجاری سازی به عنوان جانشینی برای سرعت نوآوری، عوامل تعیین کننده متعددسرعت را شناسایی کرده ایم. یعنی، منابع مراکز انتقال فناوری و شایستگی در شناسایی افراد برای اعطای مجوز مرتبط با زمان تجاری سازی است. همچنین،مشارکت مخترعان هیئت علمی در فرآیند اعطای مجوز عامل تعیین کننده زمان تجاری سازی است (مارکمن و هماکارن، 2005)34. زمان تجاری سازی کوتاهتر در تمام بنگاه هابه طور قابل توجهی در ارتباط با درآمدهای اعطای مجوز می باشد، و زمان تجاری سازی کوتاهتر به کسب وکارهای مخاطره پذیر جدید، یک پیش بینی کننده حائز اهمیت تعداد کسب وکارهای مخاطره پذیر جدید می باشد35. عدم تعهد هیئت علمی در فرآیند اعطای مجوزمنجر به تجاری سازی کندتر درکسب وکارهای مخاطره پذیر جدید بوده است، اما این رابطه برای زمان تجاری سازی تمام بنگاه ها وجود ندارد. سطوح بالاتر پیچیدگی (که با همکاری مخترعان باغیر خودی ها نسبت به خودی ها اندازه گیری شده) با افزایش زمان تجاری سازی تمام بنگاه ها و سرمایه گذاری های جدید همراه بوده است. شایستگی مراکز انتقال فناوری در تطبیق فناوری ها با مشتریان مرتبط با زمان تجاری سازی بوده است35. مارکمن وهمکاران(2005) بیان می کنند، در مرحله کشف و افشای نوآوری، منابع مراکز انتقال فناوری فقدان زمان، سرمایه، یا پشتیبانی ضعیف مدیریت مرکزی برای فعالیت اعطای مجوز-برای تجاری سازی سریع تر نسبت به محدودیت های موانع مربوط به مخترع مانند مقاومت،بی تفاوتی و افشاهای با کیفیت ضعیف مانع کمتری به حساب می آیند.آنها بیان می کنندمراکز انتقال فناوری بزرگتر و باتجربه تر درتسریع اعطای مجوز به کسب وکارهای مخاطره پذیر جدید بهتر هستند، و نشان می دهد که ممکن است روال های سازمانی توسعه یافته تریبرای انتقال فناوری ها داشته باشند.آنها بیان می کنند از آنجا که زمان منبع با ارزشی است می تواند با قابلیت های دیگر برای اعطای مزیت ترکیب شود.مشارکت فعال مخترعان دانشکده عامل تعیین کننده مهم سرعت نوآوری است. در زمینه دانشگاه، هیئت علمی ارائه دهندگان اولیه نوآوری ها به د فاتر انتقال فناوری هستند و در نتیجه، اینکه آیا آنها به طور فعال در فرآیند اعطای مجوز همکاری یا از آن چشم پوشی می کننداثربخشی مراکز انتقال فناوری را تعیین می کنند (اون و پاول، 2003)35. تحقیقات مارکمن وهمکاران(2005) نشان می دهد که تجاری سازی اختراعات نشات گرفته از تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان دانشگاه های متعددی است که زمان بیشتری می گیرند تا اختراعات انجام شده توسط دانشمندان یک دانشگاه.
منابع در دسترس:منابع ناکافی دانشگاه نیز به عنوان مانعی برای دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی ذکر شده است. همانطور که سیگل وهمکاران(2004) نشان داده اند،این مسئله بر سطح اختراع ثبت شده، و همچنین بازاریابی فناوری ها دربنگاه ها اثر می گذارد، چرا که دانشگاه ها بودجه ثابتی برای صرف کردن در ثبت اختراعات دارند. هزینه های قانونی باید صرف ساخت یک مجموعه ارزشمند از اختراعات دانشگاه شود. این امر تقریبا گران است، به خصوص اگر دانشگاه ها مایل به بایگانی حفاظت جهانی ثبت اختراع باشند، در مقابل حفاظت داخلی ثبت اختراع، که به طور قابل ملاحظه ای ارزان تر است. به طور مشابه، کارکنان مراکز انتقال فناوری بزرگ اغلب لازم است تا فناوری های مبتنی بر دانشگاه را به طور موثر به بازار عرضه کنند، به ویژه هنگامی که اعتبار دانشگاه زیاد نیست. یعنی،موسساتی که در رده ارشد نیستند باید در بازاریابی ازدانشگاه هایی مانند MIT یا استنفورد فعال تر باشند. برخی از مراکز انتقال فناوری ها به وضوح نیروی کافی ندارند، که نشان می دهدزمان کمی برای اختصاص به بازاریابی دارند. دانشگاه هایی که منابع بیشتری به مراکز انتقال فناوری اختصاص می دهند اختراع ثبت شده و مجوزهای بیشتری تولید میکنند. دانشگاه هایی که منابع بیشتری به مراکز انتقال فناوری اختصاص می دهند تلاش بیشتری را وقف عرضه فناوری ها به بنگاه ها می کنند (سیگل و والدمن و آتواتر، 2004).
[1] Alp Ustundag, Ugurlu and M,Kilinc;2011
[2] Phillip H. Phan and Donald S. Siegel 2006
[3] practitionares
[4] Siegel et al,2004
[5] Sharif & Baark, 2008
[6] Lounsbury & Kelty, 2009
[7] Campbell, 2007
[8] Powers and McDougall, 2005
[9] 10 dual agent
[10] Markman et al., 2005b
[11] Bercovitz et al., 2001; Feldman et al, 2002
[12] Chapple et al, 2003
[13] Chapple et al. 2005 ; Feldman et al, 2002
[14] Feldman et al 2002 ;Seigel et al, 2003
[15] Seigel et al,2007;Seigel et al,2003;Seigel et link, 2005
[16] Coordinate activity(coordination capability)
[17] Facilitate internal and external information flows (information-processing capacity)
[18] Align incentives(incentive alignment)
[19] Bercovitz, et al., 2000
[20] Transaction output
[21] The ability to coordinate licensing and sponsored research activities
[22] Incentive alignment capability
[23] Resources
[24] Reporting relationships
[25] Autonomy
[26] Incentives of technology transfer offices
[27] Bercovitz et al., 2001; Feldman et al.
[28] Unit-level
[29] Bercovitz, et al., 2000
[30] Chapple et al.2005
[31] University technology transfer office
[32] Chapple et al.2004
[33] patent-protected
[34] Markman et al. 2005a
[35] Owen-Smith, J., Powell, W., 2003
جدول 1: پیشینه تحقیقات عوامل سازمانی
عوامل شناسایی شده | منبع |
ساختار سازمانی مراکز انتقال فناوری | Bercovitz et al., (2001) ; Feldman et al (2002) ; |
تعداد کارکنان مراکز انتقال فناوری | Chapple et al.(2003) |
عمر مراکز انتقال فناوری | Chapple et al.(2005) ; Feldman et al (2002) |
تجربیات گذشته مراکز انتقال فناوری | Feldman et al (2002) ;Seigel et al(2003) |
سیستم های پاداش | Seigel et al(2007) ; Seigel et al(2003) ;Seigel et link(2005), |
شیوه های کارمندیابی در مراکز انتقال فناوری | Seigel et al(2003) |
اندازه مراکز انتقال فناوری | Chapple et al.(2004) |
سرعت فرآیند تجاری سازی | Markman et al. (2005a); Owen-Smith, J., Powell, W., (2003) |
شکل 1: مدل مفهومی پژوهش
روش تحقیق
این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از نظر روش اكتشافي از طريق تحقيقات ميداني انجام مي شود. برای شناسایی عوامل موثر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری با توجه به ادبیات تحقیق ,ابزار سنجش متغيرهای تحقیق تدوین شد. جامعه آماری تحقیق از بين اساتید دانشکده فنی دانشگاه تهران که در زمینه انتقال فناوری تجربه علمی و اجرایی دارند انتخاب شدند.
بنابراین، نمونه تحقیق مشتمل بر 126 نفر از اساتید دانشگاه و خبرگان انتقال فناوری دانشگاه تهران در دانشکده فنی می باشند. ابزار پژوهش توسط 3 تن از اساتید رشته کارآفرینی مورد بازبینی قرار گرفت و روایی آن بررسی شد. پس از اصلاح نهایی پرسشنامه بصورت پایلوت در جامعه آماری توزیع و آزمون آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی پرسشنامه انجام شد که نتیجه آن نشان می دهد ضریب آلفا 0.75 می باشد که موجب تایید پایایی پرسشنامه می شود.
داده های تحقیق از طریق آزمون های میانگین تجزیه و تحلیل شد و اولویت بندی متغیرهای شناسایی شده با استفاده از آزمون میانگین فریدمن مشخص شد.
نتایج
در ابتدا آمارهای توصیفی پاسخ دهندگان ارائه شد. جدول 3 نشان دهنده آزمون توصیفی پاسخ دهندگان به پرسشنامه تحقیق است.
جدول 3: آمار توصیفی پاسخ دهندگان
متغیر | گروه | فراوانی | درصد |
سن | 35-40 | 18 | 14 |
41-45 | 49 | 39 | |
46-50 | 27 | 21 | |
50 به بالا | 32 | 25 | |
جنسیت | مرد | 92 | 73 |
زن | 34 | 27 | |
رشته تحصیلی | مهندسی برق | 44 | 35 |
مهندسی مکانیک | 15 | 12 | |
مهندسی صنایع | 36 | 28 | |
مهندسی کامپیوتر | 31 | 24 | |
تجربه اجرای انتقال فناوری (پروژه) | 1-5 | 76 | 60 |
6-10 | 38 | 30 | |
10 به بالا | 12 | 10 |
در بخش بعدی آمارهای توصیفی متغیرها ارائه می شود و سپس تجزیه و تحلیل های استنباطی ارائه می شود. متغیرهای تحقیق شامل ساختارسازمانی دفاترانتقال فناوری، تعدادکارکنان دفاترانتقال فناوری، سن وتجربیات گذشته دفاترانتقال فناوری، سیستمهای پاداش، شیوه های کارمندیابی دردفاترانتقال فناوری، اندازه دفاترانتقال فناوری، منابع دردسترس، سرعت فرآیند تجاری سازی هستند.
آمار توصیفی متغیرها نشان می دهد میانگین متغیرها نزدیک به عدد 4 است و انحراف معیار متغیرها کمتر از 1 است که نشان دهنده نزدیک بودن نظرات پاسخ دهندگان به یکدیگر است.
جدول 4: آمار توصیفی متغیرهای تحقیق
متغیر | میانگین | کمترین | بیشترین | انحراف معیار |
ساختار سازمانی دفاتر انتقال فناوری | 3.66 | 1 | 5 | 0.832 |
تعداد کارکنان دفاتر انتقال فناوری | 4.1 | 1 | 5 | 0.679 |
سن و تجربیات گذشته دفاتر انتقال فناوری | 3.8 | 1 | 5 | 0.892 |
سیستم های پاداش | 3.74 | 1 | 5 | 0.624 |
شیوه های کارمندیابی در دفاتر انتقال فناوری | 3.01 | 1 | 5 | 0.733 |
اندازه دفاتر انتقال فناوری | 3.33 | 1 | 5 | 0.759 |
منابع در دسترس | 3.92 | 1 | 5 | 0.846 |
سرعت فرآیند تجاری سازی | 4.05 | 1 | 5 | 0.915
|
برای بررسی میزان اهمیت هریک از متغیرهای تاثیر گذار بر بهره وری دفاتر انتقال فناوری از آزمون تی تک نمونه استفاده شد که نتایج در جدول 5 ارائه شده است. نتایج نشان می دهد متغیرهای تحقیق از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
جدول 5: آزمون تی تک نمونه
| عدد معیار= 3 | |
متغیر | اختلاف میانگین | Sig |
ساختار سازمانی دفاتر انتقال فناوری | 0.66 | 0.00 |
تعداد کارکنان دفاتر انتقال فناوری | 1.1 | 0.00 |
سن و تجربیات گذشته دفاتر انتقال فناوری | 0.8 | 0.00 |
سیستم های پاداش | 0.74 | 0.00 |
شیوه های کارمندیابی در دفاتر انتقال فناوری | 0.01 | 0.00 |
اندازه دفاتر انتقال فناوری | 0.33 | 0.00 |
منابع در دسترس | 0.92 | 0.00 |
سرعت فرآیند تجاری سازی | 1.05 | 0.00 |
همچنین برای بررسی اولویت متغیرها از آزمون میانگین فریدمن استفاده شد که نتایج در جدول 6 ارائه شده است. در آزمون فریدمن فرض اصلی عدم وجود اختلاف معنادار بین متغیرها است که فرض مقابل نشان دهنده اولویت بندی و وجود اختلاف بین متغیرها است.
جدول 6: آزمون میانگین فریدمن
| Sig= 0.078 | |
متغیر | رتبه میانگین | رتبه |
ساختار سازمانی دفاتر انتقال فناوری | 4 | 4 |
تعداد کارکنان دفاتر انتقال فناوری | 4 | 4 |
سن و تجربیات گذشته دفاتر انتقال فناوری | 8 | 2 |
سیستم های پاداش | 8 | 2 |
شیوه های کارمندیابی در دفاتر انتقال فناوری | 7 | 3 |
اندازه دفاتر انتقال فناوری | 8 | 2 |
منابع در دسترس | 9 | 1 |
سرعت فرآیند تجاری سازی | 4 | 4 |
با توجه به نتایج “منابع در دسترس” مهم ترین عامل در بهره وری دفاتر انتقال فناوری دانشگاهی شناخته شده است. سپس عوامل “سیستم پاداش”، “سن و تجربیات گذشته دفاتر انتقال فناوری” و” اندازه دفاتر “در اولویت دوم قرار دارند. “شیوه های کارمندیابی در دفاتر انتقال فناوری” در اولویت سوم از نظر اهمیت قرار دارد و عوامل “سرعت در فرایند تجاری سازی”، “ساختارسازمانی دفاترانتقال فناوری” و “تعدادکارکنان دفاترانتقال فناوری” در اولویت بعدی قرار دارند.
بحث و نتیجه گیری
مهمترین عامل در بهره وری دفاتر انتقال فناوری دانشگاه ها متغیر “منابع در دسترس” است. منابع ناکافی دانشگاه به عنوان مانعی برای مراکز انتقال فناوری دانشگاهی ذکر شده است. این مسئله بر سطح اختراع ثبت شده، و همچنین بازاریابی فناوری ها دربنگاه ها اثر می گذارد، چرا که دانشگاه ها بودجه ثابتی برای هزينه کردن در ثبت اختراعات دارند. هزینه های قانونی باید صرف ساخت یک مجموعه ارزشمند از اختراعات دانشگاه شود. این امر تقریبا گران است، به خصوص اگر دانشگاه ها مایل به ايجاد بایگانی حفاظت جهانی ثبت اختراع باشند، در مقابل حفاظت داخلی ثبت اختراع، که به طور قابل ملاحظه ای ارزان تر است. به طور مشابه، کارکنان مراکز انتقال فناوری بزرگ اغلب لازم است تا فناوری های مبتنی بر دانشگاه را به طور موثر به بازار عرضه کنند، به ویژه هنگامی که اعتبار دانشگاه زیاد نیست. برخی ازمراکز انتقال فناوری به وضوح نیروی کافی ندارند، که نشان می دهدزمان کمی برای انجام فعاليت هاي بازاریابی دارند. دانشگاه هایی که منابع بیشتری به مراکز انتقال فناوری اختصاص می دهند اختراع ثبت شده و مجوزهای بیشتری تولید می کنند. دانشگاه هایی که منابع بیشتری به مراکز انتقال فناوری اختصاص می دهند تلاش بیشتری را وقف عرضه فناوری ها به بنگاه ها می کنند.
ساختارهای سازمانی متفاوت پیامدهای مختلفی در توانایی دانشگاه برای هماهنگ کردن فعالیت،تسهیل جریان های اطلاعاتی داخلی و خارجی، و تطبیق انگیزه هادارند به شیوه ای که سازگار با اهداف راهبردی آن باتوجه به انتقال فناوری باشد.یافته های بکوییتز و همکاران (2001) تلاش كرده است تا تاثیر انواع متفاوت ساختار سازمانی بر خروجی دفاتر انتقال فناوری را نشان دهد. آنها معتقدند ساختار سازمانی بر عملکرد مراکز انتقال فناوری از طریق شکل دادن بر جریان منابع، روابط گزارش دهی، استقلال، و مشوق های مراکز انتقال فناوری1 تاثیر می گذارد. دانشگاه ها، مانند انواع دیگر سازمان ها،دارای سابقه منحصر به فرد، منابع و قابلیت های متفاوت هستند، و انواع مختلف ساختار سازمانی را تکامل می دهند. بنابراین باید سازگار با ساختار موجود دانشگاه بهترین ترکیب ممکن برای ایجاد ساختار سازمانی حامی انتقال فناوری را در دانشگاه طراحی کرد. استقلال واحدهای انتقال فناوری از دانشگاه و داشتن اختیارات متناسب با فعالیت ها یکی از راه کارهای سازمانی مناسب در ارتقا بهره وری آنها است.
از طرفی تعداد کارکنان مراکز انتقال فناوری بر عملکرد مراکز انتقال فناوری موثر است.بدین ترتیب که تعداد کارکنان بیشتر در مراکز انتقال فناوری باعث تعداد مجوز های بیشتر ودرآمد بیشتر از آنها می شود. اگرچه کارکنان مراکز انتقال فناوری از نوع دانشی باید باشد و هر نوع کارکنانی مدنظر نیست. کارکنان دانشی ابعاد مختلف کسب و کار را باید ارزیابی کنند و در اجرای آن بتوانند نقش ایفا کنند. همچنین مراکز انتقال فناوری قدیمی تر،کارایی کمتری دارندیعنی تعداد اعطائ لیسانس کمتری به دلیل فقدان تاثیرات یادگیری دارند.تجربه قبلی دانشگاه در انتقال فناوری دراستفاده از حقوق صاحبان سهام حائز اهمیت است. عمر مرکز انتقال فناوری همان طور که انتظار می رود به طور مثبت مرتبط با استفاده دانشگاه ازحقوق صاحبان سهام می باشد. هرچه مرکز انتقال فناوری دانشگاه قدیمی تر باشد، استفاده ازحقوق صاحبان سهام به عنوان درصدی از معاملات مالکیت معنوی بیشتر است.
عامل تاثیر گذار دیگر بر بهره وری مراکز انتقال فناوری در نتایج سیستم پاداش است. پاداش نا کافی برای همکاری دانشکده در انتقال فناوری که هم شامل پاداش نقدی وهم غیر نقدی می شود،مانند امنیت شغلی یا ارتقا می تواند به شدت عملکرد این دفاتر را کاهش دهد. همواره مشکلاتی با نیروی انسانی وشیوه های پاداش در مراکز انتقال فناوری وجود دارد. این مساله اساسی مشوق های سازمانی برای اعضای هیئت علمی و پرسنل برای مشارکت در این فعالیت های دفاتر را مطرح می کند. مدیریت منابع انسانی و سایر شیوه های سازمانی که چنین مشوق هایی را تحت تاثیر قرار می دهد می تواند برخی تفاوت ها در عملکرد دفاتر در سراسر دانشگاه ها را روشن کند. شیوه های پاداش مراکز انتقال فناوری می تواند مناسب باشد به دلیل این که فعالیت آنها بستگی به تلاش های متصدیان اعطای مجوز فناوری برای ایجاد افشای اختراع و عرضه به بازار آنها به طور موثر برای شرکت های خصوصی خواهد داشت.بنابراین، با ثابت بودن سایر عوامل، فعالیت اعطای مجوز در دانشگاه هایی بالاتر می باشد که به نوعی طرح پاداش تشویقی برای متصدیان اعطای مجوز فناوری را اجرا کرده اند. یکی دیگر از متغیرهای بررسی در این تحقیق "اندازه مراکز اتتقال فناوری"بود که در این زمینه می توان گفت مراکز بزرگتر ممکن است با این مشکل مواجه شوند که به جای متخصص بودن، کلی گرا باشند. بنابراین، ممکن است بهبود در عملکرد مراکز انتقال فناوری دانشگاه نیاز به ایجاد مراکز انتقال فناوری کوچکتر، و متخصص تر در دانشگاه ها باشد. وبه جای این که فقط اندازه خود مراکز انتقال فناوری را افزایش دهند.ممکن است اتخاذ روش های مختلف با توجه به نوع فناوری انتقال یافته برای دانشگاه های جامع مناسب تر باشد . با در نظر گرفتن این که دانشگاه های جامع ممکن است درگیر طیف گسترده ای از فعالیت های انتقال فناوری باشند، این مسئله ممکن است نشان دهنده نیاز به پیکره بندی مجدد مدیریت انتقال فناوری به رویکردی متفاوت باشد که به موجب آن یک یا چند بخش روی بخش های خاص با فناوری پیشرفته باچشم انداز تولید درآمد بالا تمرکز کنند.
پیشنهادات سیاست گذاری
· طراحی بهترین ترکیب ممکن برای ایجاد ساختار سازمانی حامی انتقال فناوری سازگار با ساختار موجود دانشگاه
· استقلال بيشتر واحدهای انتقال فناوری از دانشگاه و داشتن اختیارات متناسب با فعالیت هاي آنها.
· افزايش تعداد کارکنان تخصصي در مراکز انتقال فناوری بطوريكه باعث تعداد مجوز های بیشتر و درآمد بیشتر آنها شود.
· طراحی سیستم پاداش دفاتر انتقال فناوری متناسب با سطح فعالیت دفاتر و بطور عادلانه.
· ایجاد دفاتر انتقال فناوری متناسب با اندازه فعالیت ها و ظرفیت خدمات قابل ارائه و کاهش اندازه غیر لازم آن.
· ایجاد مکانيزم های تامین مالی کارا مانند صندوق های خطر پذیر در کنار دفاتر انتقال فناوری
منابع
1. جعفری ، اخوان ، رفیعی ، (1394) بررسی رابطه بین مدیریت دانش و انتقال اثر بخش فناوری ، فصلنامه علمی ـ پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی ، شماره 9 صفحات 113ـ122
2. فقیه نصیری ، نیازی آذر ،(1394) ، طراحی مدل جهت انتقال فناوری نوین در نظام آموزش عالی ، فصلنامه علمی ـپژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی ، شماره 8 ، صفحات 55ـ66
3. اکبری ، مهرابی فیروز آباد ، مبینی دهکردی ، (1394) ، ارزیابی و اولویت بندی مولفه های موثر بر انتقال موفق نانوفناوری ، نشریه علمی ـ پژوهشی مدیریت نوآوری ، شماره 3 ، صفحات 96ـ75
4. شفیع زاده ، محسنی (1391) ، نقش دفاتر انتقال فناوری و دانشگاه ها در تجاری سازی دانش ، نشریه صنعت و دانشگاه ، جلد 5 ـ صفحات 17ـ26
5. Bercovitz, J., and Feldman, M. (2004), ‘Academic Entrepreneurs: Social Learning and Participation in University Technology Transfer’, University of Toronto, mimeo.
6. Bercovitz, J., Feldman, M., Feller, I., & Burton, R. (2000). Strategy and structure as determinants of academic patent and licensing behavior.Organizational Issues in University-Industry Technology Transfer.
7. Chapple, W., Lockett, A., Siegel, D. S., and Wright, M. (2005), ‘Assessing the Relative Performance ofUniversity Technology Transfer Offices in the UK: Parametric and Non-Parametric Evidence’, ResearchPolicy, 34(3), 369–34.
8. Chesbrough, H., (2003), Open Innovation: The New Imperative for Creating and Profiting from Technology. Boston, MA: Harvard Business School Press.
9. Etzkowitz, H., (2002), MIT and the Rise of Entrepreneurial Science., Routledge.
10. Feldman, M. P., Link, A. N., & Siegel, D. S., (2002), The economics of science and technology. Norwell, MA: Kluwer Academic Publishing.
11. Feldman, M., Feller, I., Bercovitz, J., Burton, R., (2002). Equity and technology transfer strategies of American research universities. Manage. Sci. 48, 105–121.
12. Klofsten, M. and Jones-Evans, D., 2000, Comparing academic entrepreneurship in Europe - The case of Sweden and Ireland”, Small Business Economics 14: 299-309.
13. Langford, C. H., Hall, J., Josty P., Matos, S., Jacobson, A., 2006, Indicators and outcomes of Canadian university research: Proxies becoming goals? ’, Research Policy, vol. 35, pp. 1586–1598.
14. Link, A. N. and D. S. Siegel., 2005, Generating Science-Based Growth: An Econometric Analysis of the Impact of Organizational Incentives on University-Industry Technology Transfer’. European Journal of Finance 11(3), 169–182.
15. Link, A., Rothaermel, F. and Siegel, D. (2008). “Objectives, Characteristics and Outcomes of University Licensing:A Survey of Major U.S. Universities” IEEE Transactions on Engineering Management, Vol. 55, No. 1, pp. 5-8.
16. Llano, J. A., 2006, The university environment and academic entrepreneurship: a behavioral model for measuring environment success, Howe School of Technology Management .
17. Markman, G., P. Gianiodis, and P. Phan, 2006, An Agency Theoretic Study of the Relationship Between Knowledge Agents and University Technology Transfer Offices’. Rensselaer Polytechnic Working Paper, Troy, NY.
18. Markman, G., P. Phan, D. Balkin, and P. T. Gianiodis., 2005b, Innovation Speed: Transferring University Technology to Market. Research Policy 34(7), 1058–1075.
19. Markman, G., P. Phan, D. Balkin, and P. T. Gianiodis., 2005b, Innovation Speed: Transferring University Technology to Market’. Research Policy 34(7), 1058–1075.
20. Neely, A., Gregory, M., & Platts, K., 2005, Performance measurement system design A literature review and research agenda. International Journal of Operations & Production Management , 1228-1263.
21. Nilsson, A., 2001, Interaction between researchers, firm managers and venture capitalists: The essence of biotechnology business, Doctoral thesis, Karolinska Institutet, Stockholm.
22. Nordfors .D (editor), J. S., 2003, Commercialization of Academic Research Results. Swedish: Swedish Agency for Innovation Systems.
23. Phan, Ph., Siegel,D., (2006) “The Effectiveness of University Technology Transfer: Lessons Learned, Managerial and Policy Implications, and the Road Forward,” Foundations and Trends in Entrepreneurship, Vol. 2, No. 2, pp. 77-144.
24. Powers, J. B. and P. McDougall, 2005a, University start-up formation and technology licensing with firms that go public: a resource-based view of academic entrepreneurship’. Journal of Business Venturing 20(3), 291–311.
25. Rasmussen, E., Moen, Ø. and Gulbrandsen, M., 2006, Initiatives to promote commercialization of university knowledge”, Technovation Vol.26: 518–33.
26. Reamer, A., Icerman, L., Youtie, J., 2003, Technology Transfer and Commercialization: Their Role in Economic Development. Economic Development Administration, U.S. Department of Commerce, Washington.
27. Roberts, E. B., 2007, Managing Invention and Innovation. Research-Technology Management, VOL:50, Number 1, pp. 35-54(20).
28. Roberts, E., 1991, Entrepreneurs in High Technology, Lessons from MIT and Beyond. Oxford University Press.
29. Rothaermel, F. T. , Agung, S. D. and Jiang, L., 2006, university entrepreneurship: a taxonomy of the literature, in S. Siegel. and M. Wright and A. Lockett (Eds), Special Issue of Industrial and Corporate Change “The Rise of Entrepreneurial Activity at Universities: Organizational and Societal Implications”.
30. Rothaermel, F. T., Agung, S. D. and Jiang, L., 2007, University entrepreneurship: a taxonomy of the literature’. Industrial and Corporate Change, 16, 691–791.
31. Sandelin, J., 2001, Commercializing new technology: current status and trends—an American perspective. In: Proceedings of the Presentation at the Tao Pi Annual Conference. Athens, Greece, April.
32. Shain, S. A., 2001, Executive Forum: University technology transfer to entrepreneurial companies.
33. Siegel, D. S., Waldman, D. A. and Link, A. N., 2003b, Assessing the impact of organizational practices on the relative productivity of university technology transfer offices: an exploratory study, Research Policy Vol.32 : 27–48.
34. Siegel, D. S., Waldman, D. A., Atwater, L.E., Link, A. N., 2003a, Commercial knowledge transfers from universities to firms: improving the effectiveness of university–industry collaboration , Journal of High Technology Management Research 14: 111–33.
35. Siegel, D., Waldman, D., Atwater, L., and Link, A, (2004). “Toward a Model of the Effective Transfer of Scientific Knowledge from Academicians to Practitioners: Qualitative Evidence from the Commercialization of University Technologies,” Journal of Engineering and Technology Management, Vol. 21, Nos. 1-2, pp. 115-142.
36. Thursby, J. G., and Thursby, M. C. (2002), ‘Who is Selling the Ivory Tower? Sources of Growth in University Licensing’, Management Science, 48, 90–104.
37. Thursby, J. G., and Thursby, M. C. (2003), ‘The Disclosure and Licensing of University Inventions: The Best We Can Do With the S**t We Get to Work With’, International Journal of Industrial Organization,21(9), 1271–300.
38. US General Accounting Office., 1998, Technology transfer: administration of the Bayh–Dole Act by research universities. Washington, DC: Author.
39. Utterback, J.M., 1971, The process of technological innovation within the firm’. Academy of management Journal, JSTOR.
40. Wright, M., and Filatotchev, I., 2007, Stimulating Academic Entrepreneurship and Technology Transfer: A Case Study of Kings College London Commercialization Strategies’, in T. Allen and R. O’Shea (eds), Building Technology Transfer in Research Universities: An Entrepreneurial Approach, Cambridge, Cambridge University Press.
41. Wright, M., Clarysse, B., Mustar P. and Lockett A., 2007, Academic Entrepreneurship in Europe”, Cheltenham and Northampton: Edward Elgar.
42. Zhao, F., 2004, Commercialization of research: a case study of Australianuniversities. Higher Education Research & Development . 23:2,223 — 236.
[1] incentives oftechnology transfer offices