تحلیل تطبیقی عناصر داستانی داستان ایرانیِ «شهری چون بهشت» و داستان چینیِ «جشن نعمت»
الموضوعات : مطالعات میانرشتهای ادبیاتخدیجه حاجیان 1 , سعید بزرگ بیگدلی 2 , ژو ( نام فارسی ایرج) وانگ 3
1 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس، ایران
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس، ایران
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران
الکلمات المفتاحية: سیمین دانشور, لوشون, و ادبیات تطبیقی, شهری چون بهشت و جشن نعمت.,
ملخص المقالة :
برخی آثار ادبی، بازتابندۀ واقعیتها و سنن حاکم بر جوامع بشری است؛ زیرا عرف رایج بر سبک نویسنده تأثیر می‌گذارد و مخاطب با خواندن آنها، واقعیتها و تعاملات اجتماعی ادوار خاص را درمییابد. جامعۀ ایران در میانۀ قرن بیستم میلادی/ اوایل چهاردهم خورشیدی، شاهد تغییراتی سریع بود. نویسندگان، آثاری فراوان و متفاوت خلق کردند. در این میان آثار واقعگرای «سیمین دانشور»، تأثیری عمیق بر فضای ادبی ایران گذاشت. «لو شون»، نویسندۀ معاصر چین نیز در زمینههای رمان، داستان کوتاه، مقاله، نقد ادبی و ترجمه، در اوایل قرن بیستم، آثاری شگرف با تعبیراتی غنی و روشنگرانه پدید آورده است. هرچند دانشور و لو شون پرورشیافتۀ دو فرهنگ متفاوت در دو کشور مختلفند، مقایسة دو اثر واقعگرایانة آنها بیانگر مشابهت‌های بسیار در نقد واقعیت‌های جامعۀ روزگار خودشان است. در این مقاله به روش تطبیقی، دو داستان کوتاه «شهری چون بهشت» از دانشور و «جشن نعمت» از لو شون بررسی شد و شباهتها و تفاوتهای ناگزیر‌شان از نظر برخی عناصر داستانی از جمله شخصیتپردازی، زاویهدید و... بررسی و مقایسه شده است. برای نمونه، شخصیتهای اصلی هر دو داستان از قشر آسیبپذیر و رنجکش جامعهاند که رخدادهای زندگیشان، زنجیرۀ اصلی داستان را شکل می‌دهد و با بیان وقایع زندگی و موقعیتشان، مشکلات و نابه‌هنجاری‌ها آشکار شده، واقعیت‌های حاکم بر جامعه نقد میشود. گرایش به مسائل اجتماعی و توجه به زندگی مردم جامعه و طبقات فرودست و همذاتپنداری با شخصیتهای اصلی، از شباهتهای دو اثر و نمود باورهای دینی دانشور و دینناباوری لوشون از تفاوتهای بارز منعکس در دو اثر است.