نقش میانجی خودباوری‌های خلاق در تأثیر باورهای معرفت شناختی بر ریسک‌پذیری فکری دانش‌آموزان
هیمن خضری آذر
1
(
استادیار روانشناسی تربیتی، گروه آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، واحد آذربایجان غربی، ارومیه، ایران.
)
آمینه راهنما
2
(
کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد
)
الکلمات المفتاحية: باورهای معرفت شناختی, هویت شخصی خلاق, خودکارآمدی خلاق, ریسک‌پذیری فکری, ,
ملخص المقالة :
ریسک‌پذیری فکری به عنوان درگیر شدن در رفتارهای یادگیری از قبیل به اشتراک گذاشتن ایده‌های آزمایشی، پرسیدن سؤال، کاوش در موضوعات ناآشنا، امتحان روش‌های جدید و تلاش برای انجام و یادگیری چیزهای جدید تعریف می‌شود که یادگیرنده را در معرض ریسک اشتباه کردن قرار می‌دهد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی خودباوری‌های خلاق در تأثیر باورهای معرفت¬شناختی بر ریسک‌پذیری فکری دانش‌آموزان انجام شد. روش پژوهش توصیفی همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش دانش¬آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان مهاباد بودند (1850=N) که 352 نفر از آنان به روش نمونه¬گیری خوشه¬ای در پژوهش شرکت کردند. برای اندازه¬گیری متغیرها از پرسشنامه باورهای معرفت¬شناختی شومر (1993)، خودکارآمدی خلاق کارووفسکی و همکاران (2013) و ریسک¬پذیری فکری بگتو (2009) استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده¬ها از مدل معادلات ساختاری با نرم¬افزار ایموس استفاده شد. نتایج نشان داد باورهای معرفت‌شناختی ثبات‌دانش، یادگیری سریع و ساده‌بودن دانش بر ریسک‌پذیری فکری تأثیر معناداری دارند اما تأثیر توانایی ذاتی و منبع دانش معنی¬دار نبود. باورهای معرفت شناختی ثبات‌دانش، منبع‌دانش و ساده‌بودن دانش بر خودکارآمدی خلاق و هویت شخصی خلاق تأثیر مثبت و معنی¬دار و توانایی ذاتی و یادگیری سریع بر خودکارآمدی خلاق و هویت شخصی خلاق تأثیر منفی و معنی¬دار دارند. خودکارآمدی خلاق و هویت‌فردی خلاق بر ریسک‌پذیری فکری تأثیر مثبت و معناداری دارند. مطابق با یافته¬ها می¬توان نتیجه گرفت که باورهای معرفت¬شناختی و خودباورهای خلاق دانش¬آموزان می‌توانند نقش مهمی در ریسک¬پذیری فکری دانش¬آموزان داشته باشند.