زمینه‌ها و عوامل مرتبط با کیفیت زندگی شهری محلات منطقه یک شهر تهران: کاربرد مدل چند سطحی
الموضوعات : Neighborhood studies in Iranian Islamic cities
حمید رمضانی
1
,
علی حاتمی
2
,
نادر مطیع حق شناس
3
,
میلاد تفنگچی مهیاری
4
1 - مربی گروه پژوهشی منظر شهری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی، تهران، ایران
2 - مربی گروه پژوهشی جامعه شناسی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی تهران، ایران
3 - استادیار جمعیت‌شناسی، گروه اقتصاد جمعیت و سرمایه انسانی، مؤسّسة تحقیقات جمعیّت کشور، تهران، ایران
4 - پژوهشگر دکتری شهرسازی دانشگاه تهران، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: کیفیت زندگی شهری, تهران, منطقه یک, محلات, رویکرد چند سطحی. ,
ملخص المقالة :
پژوهشهای مربوط به کیفیت زندگی به عنوان مبحثی جدید در مطالعات اجتماعی طی چهاردهه آخر قرن بیستم در بسیاری از کشورها مطرح شده است. مفهوم کیفیت زندگی شهری امروزه درسایه مکاتب رفاه و عدالت اجتماعی قوت گرفته و در ایران نیز از گذشته، مباحث و تلاشهای مختلفی در زمینه افزایش کیفیت زندگی شهری صورت پذیرفته است. از این رو در مقاله حاضر با استفاده از مباحث نظری و هم‌چنین مهمترین شاخصهای مطرح شده در این حوزه، وضعیت کیفیت زندگی ساکنان محله‌های منطقه یک شهر تهران سنجیده شده است. به طور کلی هدف این مقاله، بررسی زمینه‌ها و عوامل مرتبط با کیفیت زندگی شهروندان محلات منطقه یک شهر تهران بر اساس شاخصهای مختلفی نظیر وضعیت مسکن، حمل و نقل، امنیت، سلامت، مدیریت شهری است. روش پژوهش کمّی و دادهها به روش پیمایشی جمعآوری شده و سپس با استفاده از نرم افزار HLM با رویکرد چند سطحی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که کیفیت زندگی ساکنان منطقه یک در سطح محله‌ها با یکدیگر متفاوت هست. بر اساس یافته‌های بدست آمده بالاترین میانگین کیفیت زندگی شهری مربوط به محلات نفت، جماران و نیاوران و پایینترین میانگین نمره هم مربوط به محلات سوهانک، درکه، زعفرانیه، دربند، اوین، گلابدره و محمودیه است. با توجه به تفاوت‌های موجود بین این محله‌ها، یافته‌ها نشان داد که در سطح یک متغیرهای عینی سن و تحصیلات و در سطح دو متغیر ذهنی احساس امنیت اجتماعی با متغیر وابسته یعنی کیفیت زندگی شهری رابطه معناداری دارند.