رویکردهای قرآنی احمد جام در تعلیم و تربیت با تأکید برکتاب مفتاح‌النّجات
الموضوعات :ریحانه صادقی 1 , عباس محمدیان 2
1 - علوم انسانی گروه زبان و ادبیات فارسی
2 - دانشگاه حکیم سبزواری.
الکلمات المفتاحية: مفتاح‌النّجات, قرآن کریم, احمدجام, تعلیم و تربیت.,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر به بررسی رویکردهای قرآنی احمد جام نامقی(440-536) در تعلیم و تربیت با توجه به کتاب مفتاح‌النّجات اختصاص دارد. این نوشتار با روش تحلیلی- توصیفی می‌کوشد با نگاهی تازه به معرفی جنبۀ دیگر این اثر کهن عرفانی بپردازد. کاربرد فراوان آیات قرآن در متن، حکایت از انس و پیوند ناگسستنی احمد جام به قرآن کریم و مفاهیم آن دارد. این مقاله بر آن است تا پس از ذکر آموزه‌های دینی و تعلیم و تربیتی مورد نظر احمد جام به بیان تعابیر و رویکردهای قرآنی شیخ در مورد نکات مربوط بپردازد. برآیند تحقیق نشان می‌دهد که نویسنده در این اثر بر آن است تا پندها و مواعظ تربیتی خود را با استناد به معارف و آموزه‌های قرآنی و دینی به طریقی سهل و ساده و به دور از اصطلاحات و تعابیر عرفانی، که برای گروهی خاص قابل درک است، به مخاطب القا کند، ضمن آن‌که گاه به تفسیرهای خاصی از آیات می‌پردازد که حاوی تأملات خود اوست و بدین صورت اندیشه‌های خود را در لفاف همین آموزه‌های فرهنگی و تعالیم دینی به مخاطب القا می‌کند، چنان‌که گاه گویی او را وادار به پذیرش سخن خود می‌نماید. از دیگر ویژگی‌های این پژوهش توجه به نوع نگرش احمد جام در امر به معروف و نهی از منکر است. وی بر خلاف نگرشی که در برخی پژوهش‌ها در امر به معروف و نهی از منکر سخت‌گیر و ستیهنده معرفی شده، در این اثر با تکیه بر آیات توبه و بشارت، مخاطب را به بازگشت خالصانه به سوی خداوند ترغیب می‌کند. این در حالی است که بر مدعیان طریقت و بدعت‌گذاران در دین، به شدت می‌تازد.