مقیاس مهارت‌های زندگی کودکان پیش‌دبستانی ـ نسخه والدین: ساخت و ارزشیابی اولیه روان‌سنجی
محورهای موضوعی : روان شناسیسعید اکبری زردخانه 1 , سهیلا سرداری 2 , جلیل فتح‌آبادی 3
1 - دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
3 - دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
کلید واژه: کلیدواژه‌ها: مهارت‌های زندگی, پیش‌دبستانی, والدین, ویژگی‌های روان‌سنجی, روایی, تحلیل عاملی,
چکیده مقاله :
چکیده: هدف از پژوهش حاضر ساخت مقیاس مهارت‌های زندگی کودکان پیش‌دبستانی ـ نسخه والدین براساس الگوی مهارت‌های زندگی سازمان جهانی بهداشت بود. جامعه آماری پژوهش، والدین کودکان 3 تا 6 سال کل کشور بودند. پژوهش در دو مرحله انجام شد که در مرحله یکم 100 نفر (51% پسر، %49 دختر) از والدین شهر تهران و در مرحله دوم 318 نفر (%9/56 پسر، 1%/43 دختر) از والدین کشور به‌شیوه در دسترس انتخاب و داده‌ها به‌صورت آنلاین گردآوری شدند. از دو مقیاس مهارت‌های اجتماعی ماتسون (SSRS) و گریشام و الیوت (MESS) به‌عنوان ابزارهای بررسی روایی ملاکی استفاده شد. پژوهش در دو مرحله ساخت و استـانداردسازی انجام شد. در مـرحله ساخت ابتدا داده‌ها با 100 آیتم روی نمونة 100 نفری اجرا شد. در این مرحله پس از تحلیل آیتم و استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه‌های اصلی و چرخش واریماکس، مقیاس با 70 آیتم استخراج و در مرحله استانداردسازی نیز پس از تحلیل عاملی اکتشافی به روش محور مؤلفه‌های اصلی و چرخش پروماکس، ابزار نهایی با 62 آیتم و هفت عامل حاصل شد. همبستگی خرده‌مقیاس‌ها مناسب و بین 5/0 تا 86/0 و ضریب همبستگی آیتم با نمرة کل هر خرده‌مقیاس در بازه 21/0 تا 52/0 قرار دارد. ضرایب اعتبار به روش همسانی درونی خرده‌مقیاس‌ها نیز بین 5/0 تا 81/0 به‌دست آمد. ضریب روایی ملاکی مهارت‌های همدلی، مقابله با استرس، مهارت مقابله با هیجان با خرده‌مقیاس‌های همدلی، جرأت‌ورزی و خودمهارگری گریشام و الیوت به‌ترتیب 4/0، 5/0، و 8/0؛ همچنین مهارت‌های رابطه بین‌فردی با خرده‌مقیاس‌های ارتباط با همسالان و رفتار اجتماعی ماتسون به‌ترتیب 9/0 و 8/0 و مهارت خودآگاهی نیز با خرده‌مقیاس اعتماد به‌نفس ماتسون 7/0 حاصل شد. با توجه به نتایح حاصل می‌توان نتیحه گرفت مقیاس مهارت‌های زندگی کودکان پیش‌دبستانی دارای ویژگی‌های روان‌سنجی مناسبی برای استفاده در مجموعه‌های پژوهشی و بالینی است.
Abstract: The purpose of this study was to develop life skills scale of preschool children-parents' version based on World Health Organization life skills model. The statistical popu-lation of this study was parents of children aged 3 to 6 years old in the whole country. The research was done in two stages, in the first stage 100 parents (51% boys, 49% girls) of tehran and in the second stage 318 available parents (56.9% boys, 43.1% girls) around the country selected and data was collected online. Matson (SSRS) and Grisham and Elliott (MESS) two social skills scales were used as tools to assess the validity criterion. The study was done in two stages of construction and standardization. In construction stage, data with 100 items were executed on a sample of 100 parents then after item analysis and using exploratory factor analysis by principal com-ponent method and Varimax rotation, a scale of 70 items was extracted. In standardization stage, after exploratory factor analysis by principal component method and promax rotation, the final scale was achieved with 62 items and seven factors. All subscales have a appropriate correlation that varies between 0.5 to 0.86 and the correlation coefficient of all the items with the total score of each subscale ranged from 0.21 to 0.52. The coefficients of validity by the internal consistency method of the subscales are between 0.50 and 0.81. Criterion validity coefficient of empathy skills, coping with stress, coping with emotion with Grisham and Elliott subscales of empathy, audacity and self-control are 0.4, 0.5 and 0.8, respectively; Also, interpersonal relationship skills with peer communication subscales and Matson social behavior were 0.9 and 0.8, respectively, and self-awareness skills were obtained with Matson self-confidence subscale 0.7. According to the results, it can be concluded that the life skills scale of preschool children has appropriate psychometric pro-perties for use in re-search and clinical groups.