نقد و بررسی ادله ی تخصیص عمومات و تقیید اطلاقات قرآنی بوسیله خبر واحد و جایگاه آن در اختلاف فتاوی
محورهای موضوعی : Quran and Rights
1 - دانشگاه حکیم سبزواری
2 - دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
چکیده مقاله :
یکی از مسایلی که در کتب اصولی محل اختلاف و معرکه آراء علمای این علم بعد از غیبت کبری قرار گرفته است، تخصیص و تقیید قرآن به وسیله خبر واحد است. ضرورت بررسی موضوع از آن جهت است که پذیرش و عدم پذیرش آن موجب تفاوت در استنباط احکام فقهی و در نتیجه اختلاف فتاوا می گردد. این نوشتار پس از بیان ادله اصولیین درباره‌ی تخصیص عمومات و تقیید اطلاقات قرآن با خبر واحد، به روش کتابخانه ای و تحلیلی به نقد و بررسی آن پرداخته و برخی از اختلاف فتاوا مانند حرمت ربا در همه ی موارد، عدم قصر نماز در موارد غیر از خوف، حرمت رضاع به صورت خاص، عدم تفاوت فرزندان اعم از مشروع و زنا زاده در ارث و... را برشمرده است. پس از بررسی مجموع دلایل آرا گوناگون در این زمینه از جمله حجیت خبر واحد و تخصیص قرآن با آن؛ عدم تخصیص و تقیید قرآن با خبر واحد به سبب عدم حجیت آن و تخصیص قرآن با خبر واحد در صورتی که قبلاً با دلیل قطعی دیگری تخصیص خورده باشد به این نتیجه رسیده است که با توجه به اینکه قرآن در مقام بیان کلیات احکام است، دلایل موافقان جواز تخصیص دارای قوت و اتقان بیشتری است.
یکی از مسایلی که در کتب اصولی محل اختلاف و معرکه آراء علمای این علم بعد از غیبت کبری قرار گرفته است، تخصیص و تقیید قرآن به وسیله خبر واحد است. ضرورت بررسی موضوع از آن جهت است که پذیرش و عدم پذیرش آن موجب تفاوت در استنباط احکام فقهی و در نتیجه اختلاف فتاوا می گردد. این نوشتار پس از بیان ادله اصولیین درباره‌ی تخصیص عمومات و تقیید اطلاقات قرآن با خبر واحد، به روش کتابخانه ای و تحلیلی به نقد و بررسی آن پرداخته و برخی از اختلاف فتاوا مانند حرمت ربا در همه ی موارد، عدم قصر نماز در موارد غیر از خوف، حرمت رضاع به صورت خاص، عدم تفاوت فرزندان اعم از مشروع و زنا زاده در ارث و... را برشمرده است. پس از بررسی مجموع دلایل آرا گوناگون در این زمینه از جمله حجیت خبر واحد و تخصیص قرآن با آن؛ عدم تخصیص و تقیید قرآن با خبر واحد به سبب عدم حجیت آن و تخصیص قرآن با خبر واحد در صورتی که قبلاً با دلیل قطعی دیگری تخصیص خورده باشد به این نتیجه رسیده است که با توجه به اینکه قرآن در مقام بیان کلیات احکام است، دلایل موافقان جواز تخصیص دارای قوت و اتقان بیشتری است.