شناسایی صلاحیت های حرفه ای مشاوران برنامه درسی برای فعالیت در مدارس ابتدایی
محورهای موضوعی :
کورش فتحی واجارگاه
1
,
فاطمه یادگاری
2
1 - استاد مطالعات برنامه درسی دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی دانشگاه شهید بهشتی
کلید واژه: سنتزپژوهی, صلاحیت‌های حرفه‌ای, مدارس ابتدایی, مشاوران برنامه درسی, مشاوره برنامه درسی.,
چکیده مقاله :
در نظام آموزشی امروز، مشاوران برنامه‌ریزی درسی نقش محوری در ارتقای کیفیت آموزش و یادگیری در مدارس ابتدایی ایفا می‌کنند. با این حال، علی‌رغم اهمیت این نقش، پژوهش‌های پیشین نشان می‌دهد که چالش‌های متعددی در زمینه صلاحیت‌های حرفه‌ای این مشاوران و مشکلاتی که قادر به حل آن‌ها هستند وجود دارد. این پژوهش با هدف ارائه یک بررسی سنتزپژوهی از پژوهش‌های انجام‌شده در زمینه شناسایی صلاحیت‌های حرفه‌ای مشاوران برنامه درسی و مشکلات و چالش‌های پاسخ‌داده‌شده توسط این افراد در مدارس ابتدایی، صورت گرفته است. جهت دستیابی به این هدف در سنتزپژوهی حاضر، پژوهش‌هایی که به زبان فارسی و انگلیسی، در طی 10 سال گذشته، انجام شده‌اند، در محدوده این پژوهش مروری به‌صورت سنتزپژوهی، جستجو و غربالگری شده و از بین پژوهش‌هایی که در رابطه با واژگان کلیدی نظیر «مشاوره در برنامه‌ریزی درسی، مشاوران برنامه‌ریزی درسی، و مشاوره برنامه درسی» یافت شدند، در نهایت، تعداد 21 پژوهش، برای این بررسی سنتزپژوهی انتخاب شدند و به روش الگوی شش‌مرحله‌ای سنتزپژوهی پتیکرو و روبرتس، مورد تحلیل قرار گرفتند. سنتزپژوهی حاضر 5 بعد یا مقوله و 21 مؤلفه را شناسایی کرد. مقوله طراحی و تهیه برنامه درسی، شامل 6 مؤلفه، مقوله پشتیبانی و توسعه معلم شامل 6 مؤلفه، مقوله راهبردهای آموزشی شامل 2 مؤلفه، مقوله پشتیبانی و هماهنگی شامل 5 مؤلفه، و مقوله سنجش و ارزشیابی شامل 2 مؤلفه، است. در مورد چالش‌های پاسخ‌داده‌شده توسط مشاوران برنامه‌ریزی درسی در مدارس دوره ابتدایی نیز، 5 بعد و 10 مؤلفه (2 مؤلفه برای هر بعد) شناسایی شدند. یافته‌های این سنتزپژوهی می‌تواند به عنوان مبنایی برای طراحی برنامه‌های تربیت و بهبود استانداردهای حرفه‌ای و تقویت نقش مشاوران در ارتقای کیفیت آموزش در مدارس ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهش بر ضرورت توجه نظام‌مند به توسعه حرفه‌ای مشاوران برنامه‌ریزی درسی و ظرفیت‌سازی آنان برای مواجهه با چالش‌های پیچیده محیط‌های آموزشی تأکید می‌کند.
In contemporary education systems, curriculum consultants play a critical role in enhancing the quality of teaching and learning at the elementary level. Despite the significance of this role, previous research indicates persistent challenges in the professional competencies of consultants and the problems they are able to solve. This study aims to present a synthesis of existing research on the identification of curriculum consultants’ professional competencies, as well as the problems and challenges they encounter in elementary schools. To achieve this objective, a systematic synthesis was conducted by reviewing Persian and English studies published within the past 10 years. Relevant studies were identified using keywords such as curriculum consultation, curriculum planning consultants, and curriculum design consultation and 21 studies were selected and analyzed based on Petticrew and Roberts’ six-step synthesis model. The synthesis study identified five dimensions comprising 21 components: (1) curriculum design and development (6 components), (2) teacher support and professional development (6 components), (3) instructional strategies (2 components), (4) support and coordination (5 components), and (5) assessment and evaluation (2 components). The challenges faced by curriculum consultants were categorized into five dimensions encompassing 10 components (2 per dimension). The findings provide a foundation for designing training programs, improving professional standards, and strengthening the role of curriculum consultants in improving the quality of education in elementary schools. The study underscores the significance of professional development and capacity enhancement for curriculum consultants to effectively address the complex demands of educational environments.