ارزيابي تعامل پویای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، سرمایه انسانی و همگرایی درآمد
محورهای موضوعی :خدیجه اشرفی 1 , هاتف حاضری نیری 2 , سیامک شکوهی‌فرد 3
1 - کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه محقق اردبیلی
2 - دانشیار، گروه اقتصاد، دانشكدۀعلوم اجتماعي، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبيل، ايران (نویسنده مسئول
3 - پسادکتری، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام‌نور
کلید واژه: واژگان کلیدی: رويكرد Panel-VAR, سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی, سرمایه انسانی, كشورهاي در حال توسعه., همگرایی درآمد.,
چکیده مقاله :
انباشت سرمایه یکی از پیش نیازهای فرایند رشد اقتصادی می‌باشد که می‌تواند از طریق منابع خارجی و داخلی صورت گیرد. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه می‌تواند موجب انتقال فن‌آوری، بهبود تکنولوژی و سرمایه انسانی و در نتیجه افزایش درآمد ملی و نرخ رشد اقتصادی شود. برای بررسی این موضوع، این تحقیق به مطالعه همگرایی درآمد با تاکید بر نقش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی در کشورهای در حال توسعه منتخب طی دوره 2023-2004 با رویکرد Panel-VAR پرداخته است. نتایج نشان می‌دهند که تغییر در سرمایه مستقیم خارجی و سرمایه انسانی در تولید ناخالص داخلی تاثیر معناداری دارد. ولی نتایج فرآیند ضعیف همگرایی درآمد در کشورهای در حال توسعه با تأثیرپذیری از تغییرات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی را نشان می‌دهند. به‌طور کلی با توجه به این‌که جریانات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی روز‌به‌روز در حال افزایش است، نتایج این مطالعه تأثیرپذیری GDP نسبت به تغییرات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را نشان می‌دهند واز طرفی سرمایه انسانی با تحرک نیروی کار، عامل بسیار مهمی در رسیدن به سطح درآمد و همگرایی رشد می‌باشد. بنابراین شایسته است که سیاست‌گذاران و نهاد‌های اقتصادی با کاهش تعرفه‌ها و موانع ورود و اعطای تسهیلات به سرمایه‌گذاران خارجی، زمینه ورود سرمایه‌گذاری خارجی را به کشور فراهم کنند. همچنین با توجه به این‌که سرمایه انسانی از عوامل مؤثر در تولید ناخالص داخلی بوده و با وقفه‌های زمانی بیش‌تر دارای اثرات مثبت بر تولید ناخالص داخلی می‌باشد و همچنین به‌عنوان عامل جذب سرمایه‌گذاری خارجی، برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران با کاهش وقفه‌ها از طریق افزایش کیفیت آموزش و حمایت از مراکز علمی و پژوهشی و با استفاده از فن‌آوری‌های جدید مسیر رشد اقتصادی را در کشور هموار سازند.
Khadijeh Ashrafi Hatef Hazeri Siamak Shokouhifard Abstract Capital accumulation is one of the prerequisites of the economic growth process that can be done through external and internal resources. Foreign direct investment, especially in developing countries can lead to technology transfer, technology improvement and human capital and thus increase National income and economic growth rate. To investigate this issue, this study studies the convergence of income by emphasizing the role of foreign direct investment and human capital in selected developing countries during the period 2004-2023 with the Panel-VAR approach. The results show that the change in foreign direct capital and human capital has a significant effect on GDP. However, the results of the weak process of income convergence in developing countries show that they are affected by changes in foreign direct investment and human capital. In general, due to the fact that foreign direct investment flows are increasing day by day, the results of this study show the impact of GDP on foreign direct investment changes, and on the other hand, human capital with labor mobility is a very important factor in achieving income and growth convergence. Therefore, it is worthwhile for policymakers and economic institutions to provide the ground for foreign investment to enter the country by reducing tariffs and barriers to entry and granting facilities to foreign investors. Also, considering that human capital is one of the effective factors in GDP and has more positive effects on GDP with more time intervals, and also as a factor in attracting foreign investment, planners and policymakers by reducing interruptions by increasing the quality of education and support. From scientific and research centers and using new technologies to pave the way for economic growth in the country.