ساخت و اعتبار یابی مقیاس اهمال‌کاری در نماز
محورهای موضوعی : روانسنجی
محمدرضا اسدی یونسی
1
,
مرتضی پردل
2
,
سید علیرضا قاسمی
3
1 - گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
2 - گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قاین، ایران.
3 - گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
کلید واژه: نماز, اهمال‌کاری در نماز, مقیاس عمومی, تحلیل عاملی اکتشافی, اعتبار یابی,
چکیده مقاله :
برپایی نماز ضمن برقراری ارتباط باخدا، باعث ایجاد آثار روانی و جسمانی مثبتی در فرد نمازگزار می‌شود. باوجود این آثار ارزشمند جسمانی و روان‌شناختی نماز برای انسان، به‌طور مکرر مشاهده می‌شود که بسیاری از افراد در سنین مختلف از کودکی تا بزرگ‌سالی، در برپایی نماز و اقامه آن اهمال ورزیده و جدیت لازم را ندارند.باعنایت به اینکه شیوه سنجش یک سازه مانند اهمال‌کاری در نماز، نقش مهمی در نتایج پژوهش‌های پیرامون آن و به‌تبع آن کاربردهای مداخلاتی حاصل از آن دارد و تاکنون مقیاسی برای این سازه مورد ساخت و اعتباریابی قرار نگرفته است، پژوهش حاضر به‌منظور ساخت و اعتبار یابی مقیاس عمومی اهمال‌کاری در نماز انجام گرفت. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی و ساخت ابزار بود و در چهارمرحله شامل گردآوری و تعیین موضوع‌ها یا منابع اهمال‌کاری، اجرای آزمایشی پرسشنامه برای تعیین روایی (CVI)، بررسی و انتخاب سؤالات پرسشنامه و اعتبار یابی فرم نهایی پرسشنامه انجام گرفت. مجموعاً نتایج پژوهش نشان داد که نمره کل دارای همسانی درونی بالایی(89/0) است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که مقیاس ساخته‌شده از 5 عامل تشکیل‌شده است که جمعاً 03/63 درصد از واریانس کل را تبیین می‌کند. در این میان عامل نخست با ارزش ویژه 193/7، درحدود 97/29درصد واریانس کل، عامل دوّم با ارزش ویژه 116/3، درحدود 98/12درصد واریانس کل و عامل پنجم با ارزش ویژه 156/1 درحدود 81/4درصد واریانس کل متغیرها را توجیه می‌کنند. بنابراین، طبق نتایج این پژوهش، مقیاس عمومی اهمال‌کاری در نماز، از اعتبار مناسبی برخوردار بوده و می‌تواند جهت انجام تحقیقات گسترده مرتبط مورداستفاده قرارگیرد.
Establishing prayer,while communicating with God,creates positive psychological and physical effects in the praying person.Despite these valuable physical and psychological effects of prayer for humans,it is frequently observed that many people of different ages,from childhood to adulthood,neglect and lack the necessary seriousness in establishing and performing prayer.Due to the fact that the method of measuring a construct such as procrastination in prayer plays an important role in the results of researches surrounding it and consequently the intervention applications resulting from it, and so far,no scale for this construct has been constructed and validated,the present study aims to construct and validate a scale There was general negligence in prayer.The method of the current research was descriptive and tool construction and was done in four stages including gathering and determining issues or sources of procrastination,testing the questionnaire to determine the validity(CVI),checking and selecting the questions of the questionnaire and validating the final form of the questionnaire.Overall,the research results showed that the total score has a high internal consistency(0.89).Also,the results of the factor analysis showed that the constructed scale consists of 5factors that explain63.03%of the total variance. Among these, the first factor with a specific value of7.193, about29.97%of the total variance,the second factor with a specific value of3.116,about12.98% of the total variance and the fifth factor with a specific value of1.156,about4.81%of the total variance of the variables are justified.Therefore, according to the results of this research,the general scale of procrastination in prayer has good validity and can be used to conduct extensive related research.