تحليل و بررسي دلايل ضرورت بُعد جسماني براي انسان از ديدگاه ملاصدرا
محورهای موضوعی : ملاصدراپژوهی و اندیشۀ حکمت متعالیه
هادی جعفری
1
,
علي ارشدرياحي
2
1 - دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 - استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
کلید واژه: بُعد جسماني ضرورت انسان‌شناسي تضاد مباني حكمت متعاليه ملاصدرا ,
چکیده مقاله :
انسان‌شناسي فلسفي از مقولات جذاب و مهمي است كه از آغاز تاريخ فلسفه مورد توجه و كنكاش فيلسوفان بوده است. در اين ميان، ملاصدرا در مقام يكي از فيلسوفان برجستة عالم اسلام توجهي ويژه به انسان و مسائل پيراموني آن داشته است. يكي از مسائل مهم در حوزة انسان‌شناسي، بُعد جسماني انسان است كه خود داراي ابعاد گوناگوني است. اين مقاله به يكي از ابعاد مهم آن، يعني ضرورت بُعد جسماني براي انسان از نگاه ملاصدرا ميپردازد و اين نتيجه حاصل ميشود كه ضرورت بعد جسماني براي انسان با مباني فلسفي ملاصدرا همچون اصل سنخيت، تشكيك وجود، جسمانية الحدوث و روحانية البقاء بودن نفس، امكان اخس، استعداد دريافت امانت از سوي انسان، اصل تضاد و برخي ديگر از مباني وي، قابل اثبات است. اين نوشتار نشان ميدهد كه از منظر صدرالمتألهين، بُعد جسماني براي انسان حقيقتي ضروري و لازم براي تشكيل هويت انساني و ارتقا و تكامل وجودي آدمي است.
Philosophical anthropology is one of the important and interesting categories which has attracted the attention of philosophers since the beginning of the history of philosophy. As one of the distinguished philosophers of the world of Islam, Mullā Ṣadrā has paid particular attention to Man and the related problems. One of the important issues in the realm of anthropology is Man’s corporeal dimension and the relevant issues. This paper deals with the necessity of the corporeal dimension of human beings in the view of Mullā Ṣadrā. The authors conclude that this necessity can be demonstrated in the light of some of the philosophical principles of Mullā Ṣadrā such as commensurability, gradation of existence, corporeal origination and spiritual subsistence of the soul, possibility of the lower, Man’s potency for receiving trust, as well as the principle of opposition and some others. They also argue that in Mullā Ṣadrā’s view, the corporeal dimension is in fact necessary for developing a human identity and promoting and perfecting human existence.