بهینه‌سازی فرآیند انعقاد و لخته‌سازی برای کاهش مواد آلی در پساب صنایع لاتکس با استفاده از روش سطح پاسخ (RSM)
فریبا استوار
1
(
دکتری شیمی تجزیه، پژوهشگر پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی، رشت، ایران
)
سعید پورکریم
2
(
سرپرست گروه بهره‌برداری تصفیه‌خانه‌های فاضلاب استان گیلان، اداره آب و فاضلاب استان گیلان، گیلان، ایران
)
نیلوفر عابدین زاده
3
(
دکتری محیط زیست، عضو هیات علمی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی، رشت، ایران
)
محدثه توکلی
4
(
کارشناسی ارشد شیمی تجزیه، کارشناس پژوهشی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی، رشت، ایران
)
الکلمات المفتاحية: تصفیه شیمیایی, پساب صنایع لاتکس, انعقاد و لخته‌سازی, پلی آلومینیم کلراید (PAC), روش سطح پاسخ (RSM), COD,
ملخص المقالة :
پساب صنایع تولید دستکش، به‌ویژه پساب حاوی لاتکس، به‌دلیل دارا بودن ترکیبات آلی مقاوم، کلوئیدهای پایدار و مواد افزودنی شیمیایی، از جمله پساب‌های دشوار برای تصفیه محسوب می‌شود. هدف این پژوهش، بهینه‌سازی فرآیند شیمیایی انعقاد و لخته‌سازی برای کاهش بار آلی این نوع پساب با استفاده از روش سطح پاسخ (RSM) بود. برای این منظور، سه منعقدکننده شامل آلومینیم سولفات (Alum)، فریک کلراید (FeCl₃) و پلی‌آلومینیوم کلراید (PAC) همراه با کمک‌منعقدکننده‌های آهک و پلی‌الکترولیت پلیمری (پلی‌آکریل‌آمید) مورد ارزیابی قرار گرفتند. طراحی آزمایش با روش مرکب مرکزی (CCD) و در قالب ۲۶ ترکیب آزمایشی اجرا شد و پارامتر COD به‌عنوان شاخص اصلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که PAC در مقایسه با سایر منعقدکننده‌ها، عملکرد بهتری در حذف COD داشته و در ترکیب بهینه با آهک و پلی‌الکترولیت، راندمان حذف بیش از 5/89 درصد با مقادیر غلظتی منعقد کننده، آهک و پلی الکترولیت به ترتیب mg/L 5/211، mg/L 5/41 و mg/L 1/2 و غلظت COD باقیمانده حدود mg/L 183 نشان داد. تحلیل واریانس (ANOVA) مدل نشان داد که اثرات خطی و درجه دوم PAC و همچنین اثر متقابل PAC و آهک از نظر آماری معنادار (01/0>P) بودند، و مدل درجه دوم با F-value بالا، برازش مناسبی با داده‌ها داشت. در مجموع، استفاده ترکیبی از PAC، آهک و پلی‌آکریل‌آمید، روشی مؤثر، اقتصادی و قابل اعتماد برای تصفیه پیشرفته پساب‌های حاوی لاتکس است که می‌تواند در رسیدن به استانداردهای تخلیه به منظور استفاده مجدد در کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.