بررسی و تحلیل بازنمود طالع‌های سعد نجوم احکامی در اشعار انوری، نظامی و مسعود سعد سلمان
الموضوعات : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
رحمان زارع
1
,
محمدحسین کرمی
2
1 - دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، ایران
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، ایران
الکلمات المفتاحية: نجوم احکامی, تصاویر نجومی, طالع‌بینی, نجوم در شعر فارسی و سعد و نحس.,
ملخص المقالة :
توجه گستردۀ پیشینیان به افلاک و حوادث فلکی موجب باور به تأثیر افلاک در زندگی انسان‌ها شد و این امر تا جایی پیش رفت که تمام شئونات زندگی، مانند سرنوشت انسان‌ها، پیروزی‌ها و شکست‌ها، خوشبختی و بدبختی، ترسالی و خشکسالی و... را در برگرفت و موجب پدید آمدن مباحث گسترده‌ای چون سعد و نحس نجوم، طالعبینیها و اختیارات نجومی شد. این باور عمومی به‌ویژه پس از نیمه‌های سدۀ پنجم هجری بسیار مورد توجه شاعران ایرانی قرار گرفت؛ به گونه‌ای که تفسیر بسیاری از ابیات شاعران بزرگ این دوران، بدون آگاهی کافی از دانش نجوم، باورها و احکام نجومی ناممکن است. در این پژوهش طالع‌های سعد در اشعار انوری، نظامی و مسعود سعد سلمان که هر سه از حکیمان آگاه به نجوم بوده‌اند، بررسی شده است. در نتیجۀ این پژوهش، 47 طالع سعد از اشعار این شاعران استخراج شده و با مراجعه به آثار معتبر و کهن نجومی، علت سعد خوانده شدن آنها توضیح داده شده است.