نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان
الموضوعات : social Sciences
1 - دانشگاه دولتی یاسوج
الکلمات المفتاحية: دوره تیموریان, دوره ترکمانان, آموزش, علم, مدارس ,
ملخص المقالة :
نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان جایگاه ویژه‌ای یافت و سلاطین، شاهزادگان،امرا، خواتین و عالمان هرکدام به سهم خود در رشد این نهاد اهتمام نمودند. باوجود آرامش نسبی، ثبات سیاسی و امنیتی که در پی مرگ تیمور در قلمرو شاهرخ، جانشین وی به وجود آمد وضعیت معیشت مردم نیز بهبود یافت و زمینه‌ای مناسب برای حرکتی علمی و فرهنگی آماده شد. ازاین‌رو هرات، پایتخت شاهرخ مرکز تجمع اهل علم و ادب گردید و مدارس ، کتابخانه‌ها و محافل آموزشی فراوانی به همت سلاطین، دوستداران علم و نهاد دینی وقف در نقاط مختلف احداث گشت. سلاطین تیموری از یک‌سو با فراهم ساختن امکانات آموزشی و تسهیلات لازم در جهت رفاه حال اساتید و طلاب علم و همچنین ارتقاء سطح آموزش گام برمی‌داشتند و از سوی دیگر مشروعیت حکومت را دنبال می‌کردند. از بارزترین خصیصه‌های حکومت تیموریان و ترکمانان علاقه وافر برخی از این سلاطین به رشد علم ، ادب و ساخت مراکز آموزشی است. کثرت احداث این نهادهای آموزشی به حدی بوده که جامی مدعی است در هیچ دوره‌ای از ادوار تاریخ ایران‌زمین به این اندازه مدرسه ساخته نشده است. از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش نقش سلاطین، شاهزادگان و وزرای تیموری در احداث مدارس، کثرت نهادهای آموزشی، نقش و کارکرد کتابخانه‌ها در استنساخ بیشتر کتاب، پیروی نهادهای آموزشی از یک نظام آموزشی مدون، رونق تصوف و تأثیر آن بر نظام آموزشی، نقش نهاد دینی وقف در گسترش نهادهای آموزشی و تأثیر مشایخ نقش بندیه بر سیاست آموزشی سلاطین تیموری است. در پژوهش حاضر نگارنده به روش توصیفی و تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای ، نظام آموزشی در دوره تیموریان و ترکمانان را موردبررسی و تحلیل قرار می‌دهد.