امكان ذاتي و امكان استعدادي از نظر ملاصدرا و علامه طباطبايي
الموضوعات : ملاصدراپژوهی و اندیشۀ حکمت متعالیهمحمد سعيدي مهر 1 , سيد شهريار كمالي سبزواري 2
1 - دانشگاه تربيت مدرس
2 - دانشگاه تربيت مدرس
الکلمات المفتاحية: امكان ذاتي امكان استعدادي قوه و فعل اشتراك معنوي معقول ثاني فلسفي ملاصدرا علامه طباطبايي ,
ملخص المقالة :
صدرالمتألهين در ابتدا امكان ذاتي و امكان استعدادي را مشترك لفظي ميداند ولي در نهايت قول به اشتراك معنوي آنها را پذيرفته و هردو را از سنخ معقولات ثانيه» فلسفي قلمداد ميكند كه به وجود منشأ انتزاعشان موجودند. او در مباحث قوه و فعل كتاب اسفار گامي جلوتر گذارده و امكان استعدادي را از سنخ معقولات ثانيه» فلسفي‌يي ميداند كه از وجود في غيره و ربط و نسبت خارجي انتزاع ميشود، اما پاسخ وي به شبهه» «اضافه» موجود به معدوم» نيز محل اشكال و تأمل است. علامه طباطبايي ضمن پذيرش وجود امكان استعدادي بنحو وجود في غيره و رابط و ارائه» تبيين صحيحي از چگونگي اين ربط و نسبت در خارج، پاسخ مناسبي براي شبهه» مذكور فراهم مي‌آورد و برهان بديع خود را در باب خروج از قوه به فعل ارائه ميكند.